فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد اول

فهرست کتاب

۵۲- باب: مَا يَقَعُ مِنَ النَّجَاسَاتِ فِي السَّمْنِ وَالمَاءِ
باب [۵۲]: افتادن نجاست در روغن و یا آب

۵۲- باب: مَا يَقَعُ مِنَ النَّجَاسَاتِ فِي السَّمْنِ وَالمَاءِ
باب [۵۲]: افتادن نجاست در روغن و یا آب

۱٧۵- عَنْ مَيْمُونَةَ س: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج: سُئِلَ عَنْ فَأْرَةٍ سَقَطَتْ فِي سَمْنٍ، فَقَالَ: «أَلْقُوهَا وَمَا حَوْلَهَا فَاطْرَحُوهُ، وَكُلُوا سَمْنَكُمْ» [رواه البخاری: ۲۳۵].

۱٧۵- از میمونهلروایت است که گفت: کسی از پیامبر خدا جاز [حکم] موشی که در روغن [بسته مانند: روغن زرد] می‌افتد، پرسان نمود.

فرمودند: «موش، و روغن اطراف موش را گرفته و دور بیندازید، و روغن خود را بخورید» [۲٩٩].

۱٧۶- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س: عَنِ النَّبِيِّ جقَالَ: «كُلُّ كَلْمٍ يُكْلَمُهُ المُسْلِمُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ، يَكُونُ يَوْمَ القِيَامَةِ كَهَيْئَتِهَا، إِذْ طُعِنَتْ، تَفَجَّرُ دَمًا، اللَّوْنُ لَوْنُ الدَّمِ، وَالعَرْفُ عَرْفُ المِسْكِ» [رواه البخاری: ۲۳٧].

۱٧۶- از ابوهریرهسروایت است که پیامبر خدا جفرمودند: «هر زخمی را که شخص مسلمان در راه خدا برمی‌دارد، [در قیامت] به همان شکل خود در وقت زخم برداشتن است، آن زخم خونی می‌فشاند که رنگ آن رنگ خون، و بوی آن بوی مشک است» [۳٠٠].

[۲٩٩] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) با قیاس به روغن، هرچیزی دیگری که بسته و سخت باشد، مانند: شیرۀ سخت، شیراز سخت، و امثال این‌ها، حکمش حکم روغن بسته و سخت است، که فقط همانجایی که به موش تماس داشته است، دور انداخته می‌شود، و ما بقی آن پاک است. ۲) اگر چیزی که موش و یا هر نجس دیگری در آن می‌افتد، مانند: شیر و دوغ و امثال این‌ها مایع باشد، همۀ آن چیز نجس می‌گردد. ۳) این نجاست در نزد بعضی از علماء و از آن جمله احناف تنها مانع خوردن آن چیز می‌گردد، و استفاده کردن از آن چیز در غیر خوردن جواز دارد، مثلا: روغن مایعی مانند روغن کنجد که در آن موش افتاده است، گرچه خوردن آن روا نیست، ولی استفاده کردن از آن در چراغ، و در هرکار دیگری مانعی ندارد. [۳٠٠] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) حکمت از اینکه شهید در قیامت با خون خود حاضر می‌شود آن است که آن خون به شهادت صاحب خود، و به جنایت ظالمی که آن شخص را به شهادت رسانده است، شهادت بدهد، و حکمت از اینکه شهید بوی مشک می‌دهد این است که بیانگر فضیلت شهید در نزد مردمان در روز قیامت باشد. ۲) شهید نه غسل داده می‌شود و نه خونش شسته می‌شود، تا این چیز سبب افتخار و شفاعتش در روز قیامت باشد، و از این جهت بویش بوی مشک است که به مشام اهل موقف رسیده و فضیلت شهید و شهادت را دریابند.