۴۱- باب: الحَمْدِ لِلْعَاطِسِ
باب [۴۱]: (الحمد لله) گفتن برای عطسه زننده
۲٠۵۵- عَنْ أَنَسِ س، قَالَ: عَطَسَ رَجُلاَنِ عِنْدَ النَّبِيِّ ج، فَشَمَّتَ أَحَدَهُمَا وَلَمْ يُشَمِّتِ الآخَرَ، فَقِيلَ لَهُ، فَقَالَ: «هَذَا حَمِدَ اللَّهَ، وَهَذَا لَمْ يَحْمَدِ اللَّهَ» [رواه البخاری: ۶۲۲۱].
۲٠۵۵- از انسسروایت است که گفت: دو نفر نزد پیامبر خدا جعطسه زدند، برای یکی از آن دو نفر دعا کردند، و برای دیگری دعا نکردند.
کسی برای‌شان گفت: چرا چنین کردید؟
فرمودند: «این یکی حمد خدا را گفت و آن دیگری حمد خدا را نگفت» [۲٠۳].
[۲٠۳] یعنی: بعد از اینکه این شخص عطسه زد، گفت: (الحَمْدُ لِلَّهِ) و من هم برایش گفتم: (يَرْحَمُكَ اللَّهُ)، و چون دیگری (الحَمْدُ لِلَّهِ) نگفت، من هم برایش (يَرْحَمُكَ اللَّهُ) نگفتم، و به این اساس سنت است کسی که عطسه می‌زند باید بگوید: (الحَمْدُ لِلَّهِ)، و آنکه نزدش حاضر است بگوید: (يَرْحَمُكَ اللَّهُ)، و شخص عطسه زننده در جوابش بگوید: (يَهْدِيكُمُ اللَّهُ وَيُصْلِحُ بَالَكُمْ).