فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد ششم

۵- باب: مَا يَقُولُ إِذَا نَامَ
باب [۵]: در هنگام خواب شدن چه باید گفت

۲٠٧۳- عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ اليَمَانِ سقَالَ: كَانَ النَّبِيُّ جإِذَا أَخَذَ مَضْجَعَهُ اللَّيْلِ، وَضَعَ بَدَهُ تَحْتَ خَدِّهِ، ثُمَّ يَقُولُ: «بِاسْمِكَ أَمُوتُ وَأَحْيَا» وَإِذَا قَامَ قَالَ: «الحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ» [رواه البخای: ۶۳۱۲].

۲٠٧۳- از حذیفه بن یمانسروایت است که گفت: هنگامی که شب پیامبر خدا جبه بستر خود می‌رفتند دست خود را بر زیر رخسار خود گذاشته و می‌گفتند: «بِاسْمِكَ أَمُوتُ وَأَحْيَا».

و چون از خواب بیدار می‌شدند می‌گفتند: «الحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ» [۲۲٠].

[۲۲٠] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) معنی دعای اول این است که: خدایا! به نام تو می‌میرم و به نام تو زنده می‌شوم»، و معنی دعای دوم این است که: ستایش خاص برای خدایی است که بعد از مردن ما را زنده ساخت، و برانگیخته شدن بعد از مرگ به سوی او است. ۲) مراد از مرگ در این حدیث، حالت خواب، و مراد از زندگی، حالت بیداری است، و شکی نیست که بین مرگ و خواب، و بین بیدار شدن از خواب و بین زنده شدن بعد از مرگ، شباهت زیادی وجود دارد.