۱- باب: صَاعِ المَدِينَةِ وَمُدِّ النَّبِيِّ ج
باب [۱]: صاع مدینه و پیمانۀ پیامبر خدا ج
۲۱۵۱- عَنِ السَّائِبِ بْنِ يَزِيدَ سقالَ: «كَانَ الصَّاعُ عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ جمُدًّا وَثُلُثًا بِمُدِّكُمُ اليَوْمَ، [رواه البخاری: ۶٧۱۲].
۲۱۵۱- از سائب بن یزیدسروایت است که گفت: صاع در زمان پیامبر خدا جیک مد و ثلث مد بود [۳٠٠].
۲۱۵۲- عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ س: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ جقَالَ: «اللَّهُمَّ بَارِكْ لَهُمْ فِي مِكْيَالِهِمْ وَصَاعِهِمْ وَمُدِّهِمْ» [رواه البخاری: ۶٧۱۴].
۲۱۵۲- از انس بن مالکسروایت است که پیامبر خدا ج[دربارۀ اهل مدینه] گفتند: «الهی! در کیل و صاع و مدشان برکت بده» [۳٠۱].
[۳٠٠] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: نظر به اختلاف علماء در مقدار (مُد) و نظر به احادیث و روایات مختلفی که در این مورد آمده است، علماء در مقدار (صاع) به وزن امروزی اختلاف نظر دارند، و خلاصۀ آرایشان قرار آتی است: صاع حنفی معائل (۳) سه کیلو و (۶۴٠) ششصد و چهل گرام. صاع شافعی: معائل (۱) یک کیلو و (٧۲۸) هفتصد و بیست و هشت گرام. صاع مالکی معادل (۱) یک کیلو و (٧۲٠) هفتصد و بیست گرام. [۳٠۱] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: خداوند متعال این دعای نبی خود را اجابت نمود و به کیل و صاع و مد مدینۀ منوره برکت داد، و این برکت تا هم اکنون مشاهد است، همگان بر این متفقاند که مقدار طعامی که در بیرون از مدینۀ منوره برای دو نفر کفایت نمیکند، در مدینۀ منوره برای چهار نفر کفایت میکند، و مقدار معاشی که در شهر دیگری برای خانوادۀ چهار نفر کفایت نمیکند، در مدینۀ منوره برای خانوادۀ شش و یا هفت نفری کفایت میکند، و هیچ کسی نیست که در مدینۀ منوره سکنی گزین گردد، و در فقر و فاقه بماند، اینها اموری است که از مسلمات است، و همگان به آن اعتراف دارند.