فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد ششم

۲۵- باب: قَوْلِ الله تَعَالَى: ﴿أَلَا يَظُنُّ أُوْلَٰٓئِكَ أَنَّهُم مَّبۡعُوثُونَ ٤ لِيَوۡمٍ عَظِيمٖ ٥ يَوۡمَ يَقُومُ ٱلنَّاسُ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٦﴾
باب [۲۵]: این قول خداوند متعال که: ﴿آیا آن‌ها گمان نمی‌کنند که بر انگیخته خواهند شد؟...﴾

۲۱۲۴- عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ س: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ جقَالَ: «يَعْرَقُ النَّاسُ يَوْمَ القِيَامَةِ حَتَّى يَذْهَبَ عَرَقُهُمْ فِي الأَرْضِ سَبْعِينَ ذِرَاعًا، وَيُلْجِمُهُمْ حَتَّى يَبْلُغَ آذَانَهُمْ» [رواه البخاری: ۶۵۳۲].

۲۱۲۴- از ابو هریرهسروایت است که پیامبر خدا جفرمودند: «از مردم در روز قیامت آنقدر عرق می‌ریزد که عرق آن‌ها در روی زمین تا هفتاد ذرع پیش می‌رود، و آنقدر بالا می‌آید که تا به گوش‌های آن‌ها می‌رسد» [۲٧۳].

[۲٧۳] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: عرق مردم در روز قیامت، حالات و اندازه‌های متفاوتی دارد، از عقبهسروایت است که پیامبر خدا جفرمودند: «بعضی از مردم عرقش تا بند پایش می‌رسد، بعضی تا نیم ساقش، بعضی تا زانوهایش، بعضی تا ران‌هایش، بعضی تا کمرش، بعضی تا دهانش، و عرق بعضی از سرش می‌گذرد»، و در صحیح ابن حبان/آمده است که: عرق شخص، تا به دهانش می‌رسد، [و از سختی عذاب این حالت می‌گوید]: الهی به من رحم کن، ولو آنکه در بردنم به دوزخ باشد».