۱۳- باب: قَوْلِ النَّبِيِّ ج: «مَنْ آذَيْتُهُ فَاجْعَلْهُ لَهُ زَكَاةً وَرَحْمَةً»
باب [۱۳]: قوله ج: «[الهی!] کسی را که اذیت کرده باشم، آن را برایش سبب پاکی و رحمت بگردان»
۲٠۸۱- وعَنْهُ س: أَنَّهُ سَمِعَ النَّبِيَّ جيَقُولُ: «اللَّهُمَّ فَأَيُّمَا مُؤْمِنٍ سَبَبْتُهُ، فَاجْعَلْ ذَلِكَ لَهُ قُرْبَةً إِلَيْكَ يَوْمَ القِيَامَةِ» [رواه البخاری: ۶۳۶۱].
۲٠۸۱- و از ابو هریرهسروایت است که وی: از پیامبر خدا جشنیده است که می‌گفتند: «الهی هر مسلمانی را که دشنام داده باشم، این دشنامم را در روز قیامت سبب تقرب آن شخص به درگاه خود بگردان» [۲۲۸].
[۲۲۸] از احکام و مسائل متعلق به این حدیث آنکه: ۱) مراد از این فرمودۀ پیامبر خدا جاین است که: بار خدایا! اگر کسی از مسلمانان را آزرده خاطر ساخته باشم، خواه وی مستحق این آزرده خاطری بوده باشد، و یا نبوده باشد، این کار را سبب تقرب آن شخص به درگاه خود بگردان، این از یک طرف دلالت بر کمال شفقت و مهربانی نبی‌کریم جنسبت به امت‌شان دارد، و از طرف دیگر دلالت بر این دارد که آن حضرت جنمی‌خواستند که حق هیچ کسی بر ذمۀشان باقی بماند، زیرا کسی را که آزرده خاطر ساخته بودند، شاید مستحق آن نبوده باشد، و جهت تکافوی آن، دعا کردند که این شخص درجۀ تقرب الهی را حاصل نماید. ۲) این روش پیامبر خدا جتعلیمی برای هر فرد امت است که اگر به کسی ضرری می‌رساند، و یا حق کسی را پامال می‌کند، و نمی‌داند که صاحب آن حق کیست، و یا از معذرت خواستن کاری که نسبت به وی کرده است، شرم می‌کند، و یا می‌ترسد که گفتن آن کار و معذرت خواستن از آن، سبب فتنه و مشکلات گردد، باید همیشه به حق آن شخص دعا کند، و از خداوند برایش خیر دنیا و آخرت را مسئلت نماید.