وضوء بی‌دست
حکـم وضوء و استنجاء کسی که هردو دست او قطع شده‌اند، چیست؟
الصواب باسم ملهم الصواب
در مورد استنجاء اگر مرد است و همسرش موجود می‌باشد همسرش او را استنجا دهد و اگر زن است و شوهرش موجود می‌باشد شوهرش او را استنجاء دهد در غیر اینصورت ایشان معاف هستند.
و فی الهندیة:
«الرجل الـمریض إذا لم یكن له امرأ ة ولا أمة وله ابن أو أخ وهو لا یقدر علی الوضوء فأنه یوضیه ابنه أو أخوه غیر الاستنجاء فانه لا یمس فرجه وسقط عنه الاستنجاء كذا فی الـمحیط.
الـمرأة الـمریضة إذ لم یكن لها زوج وعجزت عن الوضوء ولها ابنة أو أخت توضیها ویسقط عنها الاستنجاء، كذا في فتاوی قاضیخان» [الهندیة: ۱/۴۹].
شخص مقطوع الیدین در صورتیکه برایش امکان شستن صورت و مسح سر و شستن پاها می‌باشد آنها را بشوید و در صورت امکان برای وضوء از دیگران هم کمک بگیرد، اما اگر امکان شستن و کمک‌‌گرفتن از دیگران را ندارد، اعضاء سالـم را با خاک و یا دیوار به نیت تیمم مسح‌کند.
وفی التنویر:
«مقطوع الیدین والرجلين إذا كان بوجهه جراحة یصلی بغير طهارة ولا یتیمم ولا یعید علی الاصح».
وفی رد المحتار:
«(قوله: بوجهه جراحة) والا مسحه علی التـراب إن لم یمكنه غسله» (رد المحتار: ۱/۱۸۵).
جا‌ء فی رد المحتار فی باب صلوة المریض:
«(قوله: وقیل لا صلوة علیه) اختاره صاحب الدر في متنه وشرحه فقال قطعت یداه ورجلاه من الـمرفق والكعب لا صـلوة علیه، كذا في الكافی. وقیل ان وجد من یوضئه یأمره لیغسل وجهه وموضع القطع ویمسح رأسه والا وضع وجهه ورأسه في الماء أو یمسح وجهه وموضع القطع علی جدار فیصلی، كذا في التتارخانیة. اه (وقوله: أو یمسح وجهه الخ) أ ی ان لم یقدر علی الغسل بالـماء بناء علی انه لا جراحة فیه» [رد المحتار باب صلواة المریض].
والله أعلم با‌لصواب
خدا نظر -عفا الله عنه-
دارا‌لافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان