در قعده اخیر قبل از سلام، بلندشدن و دو مرتبه نشستن
سؤال: شخصى در قعده اخیر قبل از سلام بلند شد و بعد که متوجه شد برگشت، آیا این فرد مجدداً تشهد و درود بخواند؟
آیا اگر قبلاً خوانده یا نخوانده در حکم مسئله فرقى دارد یا نه؟
الجواب باسم ملهم الصّواب
اگر قبل از بلند شدن از قعده اخیر، تشهد خوانده است، بعد از بازگشت بار دیگر تشهد نخواند، بلکه بنشیند و یک طرف سلام دهد و سجده سهو کند بعد از سجده تشهد و درود خوانده سلام دهد.
و اگر قبل از بلندشدن، تشهد نخوانده است، بعد از برگشتن بنشیند و فقط تشهد خوانده یک طرف سلام گفته سجده سهو کند و بعد از آن تشهد و درود بخواند و سلام دهد.
وفی کنز الدقائق:
«وان قعد في الرابعة ثم قام يظنها القعدة الأولى، عاد وسلم، ثم إذا عاد، لا يعيد التشهد».
وفی التبیین:
«قوله: «لا يعيد التشهد» أى بل يقعد ويسلم» [تبیین الحقائق شرح کنز الدقائق: ۱/۱۹-۱۹۷].
وفی الهندیة:
«وَإِنْ لَمْ يَقْعُدْ عَلَى رَأْسِ الرَّابِعَةِ حَتَّى قَامَ إلَى الْخَامِسَةِ إنْ تَذَكَّرَ قَبْلَ أَنْ يُقَيِّدَ الْخَامِسَةَ بِالسَّجْدَةِ عَادَ إلَى الْقَعْدَةِ، هَكَذَا فِي الْمُحِيطِ، وَفِي الْخُلَاصَةِ وَيَتَشَهَّدُ وَيُسَلِّمُ وَيَسْجُدُ لِلسَّهْوِ، كَذَا فِي التَّتَارْخَانِيَّة» [الهندیة: ۱/۱۲۹، کذا فی الخلاصة الفتاوی: ۱/۱۷۸].
والله أعلم بالصّواب
خدا نظر-عفا الله عنه-
دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان