حکم برابری نسب در نزد احناف در عجم
سؤال: آیا از دیدگاه احناف نسب نزد عجم‌ها جزو شرایط کفاء‌ت (برابری) بشمار می‌رود یا خیـر؟
الجواب باسم ملهم الصواب
مولانا اشرفعلی تهانوی/در کتاب امداد الفتاوی ج ٢ در جواب سوال شماره ٤٥٠ حدیثی از بیهقی و دار قطنی نقل‌کرده است:
«عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: لاَ تُنْكِحُوا النِّسَاءَ إِلاَّ الأَكْفَاءَ». و روایات فقهی دیگری نیز ذکر کرده از آنجمله از «رد المحتار» چنین آورده:
وفی رد المحتار بعد الکلام فی التکافؤ حرفة عن الفتح:
«ان الموجب هو استنقاص أهل العرف فیدور معه» [رد المحتار باب الکفاءة: ۲/۳۴۹].
در آخر گفته که: از این روایات حدیث و فقه ثابت گردید که کفاء‌ت (برابری) در نسب نزد عجم معتبر است و مبنای آن بـر عرف می‌باشد، چنانکه در حدیث عرف را معتبر دانسته است. و اینهم معلوم شدکه فقهاء فرموده‌اند: «که کفاء‌ت در نسب درمیان عجم معتبر نیست». این گفته فقهاء مقید به اینست که عرفاً تفاوت نسبی اعتباری نداشته باشد، ورنه در عجم هم کفاء‌ت در نسب و قومیت معتبـر است.
والله اعلم بالصواب
خدا نظر -عفا الله عنه-
دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان ۵/۳/۱۴۱۸هـ.ق