نیت بخشیدن ثواب نماز و قرآن به مرده و زنده/ نحه عزاداری شرعی/ چه دعایی برای مرده خوانده شود
چه می‌فرمایند علمای دین در مسائل ذیل:
۱- نیت بخشیدن ثواب نماز به مرده چگونه است؟
۲- آیا به زندگان هم می‌شود ثواب ختم قرآن بخشید؟
۳- نحوه صحیح و اسلامی پرسه (عزاداری) از نظر اهل سنت چگونه است؟
۴- چه دعاهایی برای مرده خوانده می‌شود؟
الجواب باسم ملهم الصواب
۱- ایصال ثواب و عبادت نفلی و ختم قرآن برای مرده جایز است و طریقه‌اش اینست که بعد از انجام‌دادن عمل نیک دعا کند که خدایا این عمل را قبول کن و ثوابش را به فلانی عطا بفرما.
۲- بله، به زندگان هم می‌شود ثواب ختم قرآن بخشید.
۳- هدف فقط تسلی اهل میت و اظهار غم و تأسف و ذکر خیر مرحوم می‌باشد چنانکه در کتاب‌ها این دعا تعلیم داده شده که: «اعظم الله أجرك وأحسن عزاك وغفر لمیتك» [رد المحتار: ۱/۶۶۵].
این نظریه اهل سنت است و علاوه بر این مثل نشست هفته‌ای، سالانه‌ای، یا بعد از چهل روز ثبوت شرعی ندارد آنحضرت جفرمودند: «مَنْ أَحْدَثَ فِى أَمْرِنَا هَذَا مَا لَيْسَ فِيهِ فَهُوَ رَدٌّ» «هر کسی چیزی در دین ایجاد کند رد است».
۴- اگر منظور دعاهای نماز جنازه است دعای زیر را می‌تواند بخواند:
«اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتُهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى الإِسْلاَمِ وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى الإِيمَانِ».
و اگر هدف دعاهایی غیر از دعای نماز جنازه می‌باشد پس عرض می‌گردد که هر نوع دعای خیر به هر زبانی که باشد برای مرده جایز و مفید است اگرچه اولی و بهتر است که از دعاهای مأثوره و منقوله رسول اکرم جهمچون: «اللهم اغفر له وارحمه واعف عنه الخ...» استفاده شود.
والله أعلم بالصواب
خدانظر -عفا الله عنه-
دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان ۷/۲/۱۴۲۰هـ.ق