حق حضانت فرزند کوچک در صورت ازدواج مادر /چگونگی تقسیم وسائل خانه بین همسر و شوهر
چه می‌فرمایند علمای دین در مسائل ذیل:
۱- پدرم چند وقت قبل وفات کـرده و یک پسر کوچک یک و نیم ساله از وی مانده است و پس از وفات پدرم، مادرم ازدواج کرده است. حال پدر بزرگ مـادری مدعی است که حق پرورش این بچه با من است و ما بـرادران نیز همین ادعا را داریـم و در ضمن مادر بزرگ مادریش نیز در قید حیات است.
لطفاً بفرمایید شرعاً حق پرورش این فرزند از آن کیست؟
۲- وسائل خانه و اموال متروکه پدرم چگونه تقسیم شود؟
الجواب باسم ملهم الصواب
۱- در مورد مسئله اول عرض می‌شود که پرورش فرزند مرحوم به مادر بزرگ مادریش تعلق می‌گیرد.
وفی الدر:
«وتثبت (أي الحضانة) للأمٌ....الٌا أن تكون مرتدة....أو متزوجة بغير محرم الصغير ثم ام الام» [الدر المختار: ۲/۶۸۸].
۲- و در مورد مسئله دوم عرض می‌شود اموال متروکه مرحوم بین ورثـه‌اش مطابق شریعت تقسیم می‌شود و دیگر وسائل خانه مطابق عرف فیصله شود یعنی آنچه مخصوص زنان است به زن تعلق می‌گیرد و آنچه مخصوص مرد است به ورثه مرد تعلق می‌گیرد و آنـچه که برای استفاده زن و مرد صلاحیت دارد، زن اگر در مورد آنها ادعا دارد به وی پس از قسم خوردنش تعلق می‌گیرد (یعنی قسم بخورد که آنها مال من هستند).
وفی التنویـر وشرحه: «وَإِنْ اخْتَلَفَ الزَّوْجَانِ فِي مَتَاعِ الْبَيْتِ فَالْقَوْلُ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِيمَا يَصْلُحُ لَهُ مع يمينه القول له في الصَّالح لهما... (وإن مات أحدهما واخْتلف وارثه مع الحي في الـمشكل) الصَّالح لهما (فالقول) فيه للحي».
وفی الرد: «قوله: «في الـمشكل» والجواب في غير الـمشكل على ما مر، حموي أي أن القول لكل منهما فيـمـا يختص به ط قوله: «فالقو ل فيـه للحي» أي بيمينه إذ لا يد للميت، درمنتـقي واما ما يصلح لاحدهـا ولايصلح للآخر فـهو على ماكان قبل الـموت ويقوم ورثته مـقامه فيه، عيـني» [تکملة رد المحتار علی الدر المختار: ۱/۳۷۱تا ۳۷۴].
والله أعلم بالصواب
خدا نظر -عفا الله عنه-
دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان ۷/۹/۱۴۱۸هـ.ق