محمود الفتاوی - فتاوی دارالعلوم زاهدان بر اساس فقه حنفی

فهرست کتاب

گرفتن پیشکش و شیر بها

گرفتن پیشکش و شیر بها

چه می‌فرمایند علمای کرام در این مسئله

آیا گرفتن پیشکش یا شیر بها که پدر دختر می‌گیرد جایز است یا خیر؟

الجواب باسم ملهم اصواب

در مورد پیشکش و شیر بها، عرض می‌شود که اگر چنانچه آنها را جزء مهر حساب می‌کنند و بعد هم برای زن از همان پول جهیـزیه می‌گیـرند اشکالی ندارد، به این صورت‌ که بطور مثال مهر را۰۰۰/۵۰۰ هزار تومان تعیین می‌کنند، نصف مهر را الآن جهیزیه می‌گیرند و نصف دیگر را مؤجل می‌گذارند. و یا اینکه ‌کل مهر را جهیزیه می‌گیرند، درست است.

اگر با رضایت خانم از مهر تعیین شده، مقداری به پدر داده شود باز هم درست است، اما اگر پیشکش یا شیربها چیزی غیـر از این است که والدین برای خودشان جداگانه‌ می‌گیرند به اینصورت که مهریه را جداگانه تعیین می‌کنند و مبلغی به عنوان پیشکش یا شیر بها نقداً می‌گیرند -‌چنانکه در بعضی مـناطق مرسوم است- ‌شرعاً درست نبوده، و رشوت است و شوهر می‌توانـد آن را پس بگیرد.

وفی الدر المختار:

«أخذ اهل الـمرأة شـیئاً عـند التسـليم فـللزوج أن یسـتر ده لأنـه رشوة» [الدر المختار مع الرد: ۲/۳۹۷].

والله أعلم بالصواب

خدا نظر -‌عفا الله عنه-

دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان ۲۷/۹/۱۴۱۸هـ.ق