محمود الفتاوی - فتاوی دارالعلوم زاهدان بر اساس فقه حنفی

فلسفه ازدواج و حکم شرعی آن در مورد پسران و دختران

چه می‌فرمایند علمای دین مبین اسلام در این مسئله:

بنده دختری هستم که به پسر عمویم دلبسته بودم و خیلی آدم خـوب و مومنی هم بود، ایشان به خواستگاری آمد و پدر و برادرم با خواسـتگاری او موافقت نکردند. در نتیجه پسر عمویم به خواستگاری دختر دیگری مـی‌رود و ازدواج می‌کند، از قضا افرادی از خدا بی‌خبر، همان فرد دلخواه قبلی مرا در شب ٢٧ رمضان شهید می‌کنند که از مسجد جامع مکی هم تشییع ‌می‌شود، حال از آن ببعد هرکسی به خواستگاری من می‌آ‌ید به آنها علاقه و میلی ندارم و آنان را به نامزدی نمی‌پذیـرم و همیشه در مکاتب قرآن شرکت می‌کنم. حال هرچند پسر عمویم در این دنیا با من نـامزد نـبوده است ولی مـن علاقمند به او بودم و مرا به او نداده‌اند، آیا می‌شود من اعمال درستی داشته باشم تا در قیامت به او برسم؟

لطفاً مرا راهنمائی بکنید و برایم دعای خیر بنمائید تا به دنبال زندگی خود بروم و ازدواج بنمایم.

الجواب باسم ملهم الصواب

خواهر محترم:

زندگی و حیات دنیوی مبتنی بر احکامی است‌ که مصالح و حکمت‌هائی در آن نهفته است، و نکاح و پیمان زناشوئی بین زوجین از این احکام می‌باشد که رسول خدا جآن را از سنت خویش شمرده‌اند:

«قال÷: النِّكَاحُ مِنْ سُنَّتِى».

یا در روایتی از حضـرت انس بن مالک آمده است‌ که ترجمه آن از این قرار است: «‌سه نفر به خانه‌های همسران مطهر و پاکیزه رسول خدا جآمده و در مورد کم وکیف عبادت شبانه روزی آنحضرت÷از ازواج مطهرات (رضی الله عنهنٌ) سوال کردند. بعد از اطلاع و خبر یافتن، گویا آن را اندک پنداشتند و گفتند: «‌ما کجا و آنحضرت ‌کجا خداوند لغزش‌های ‌گذشته و آینده او را بخشیده و معاف کرده است‌».

بنابراین یکی از آنان ‌گفت: من تمام شب را به نماز سپری می‌کنم، و دیگری ‌گفت: من تمام عمر را روزه می‌گیرم، سومی‌ گفت: من از مقاربت و هم آغوش‌شدن و ازدواج با زنان دوری می‌گزینم.

بعد از آن رسول خدا جبه خانه تشریف آورد و از گفتار این ‌گروه نسبت به تشدید و سخت‌گیری در مسائل عبادات اطلاع یافته فرمود:

«أَمَا وَاللَّهِ إِنِّى لأَخْشَاكُمْ لِلَّهِ وَأَتْقَاكُمْ لَهُ، لَكِنِّى أَصُومُ وَأُفْطِرُ، وَأُصَلِّى وَأَرْقُدُ وَأَتَزَوَّجُ النِّسَاءَ، فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِى فَلَيْسَ مِنِّى» [رواه البخاری: ۲/۷۵۷. شرح عسلانی: ۹/۱۰۴].

«‌اما بخدا من از همه شماها بیشتر از خداوند می‌ترسم و پرهیزگارترین شمایم، لیکن من روزه می‌گیرم و افطار هم می‌کنم، و نماز هم می‌خوانم و می‌خوابم، ازدواج و همبستری با زنان هم می‌کنم (این سنت و روش من است) هرکه از سنت من روی‌گردان شود از من نیست‌».

و این حکم شامل زن و مـرد است. رسول خدا جبا زاد و ولد امت مسلمان و کثـرت جمعیت آنان، در روز قیامت با امت‌های پیشین فخر و مباهات می‌نماید، چنانکه در حدیث انس از قول رسول خدا جآمده است‌ که ترجمه آن چنین است:

«‌زنان دوست داشتنی، و فرزند زا را ازدواج ‌کنید، چون روز قیامت من به امت‌های دیگر بوسیله شما افتخار می‌کنم» [أخرجه ابن حبان. کذا فی فتح الباری: ۹/۶۹].