ازدواج تحمیلی
سؤال: وظیفه پدر و مادر در امور ازدواج فرزندان تا چه حد میباشد؟ آیا میتوانند فرزندان را مجبور به ازدواج کنند یا خیر؟ منظور ازدواج تحمیلی است.
الجواب باسم ملهم الصـواب
چون پدر و مادر تجربه دیده تلخ و شیرین و سرد و گرم روزگار میباشند با مزایای اخلاقی گروها و قبایل و افراد، آشنایی دارند و نسبت به آینده فـرزندان خود اهمیت فوق العادهای میدهند و سعادت و بهروزی آنان را میخواهند و از طرفی دیگر فرزندی که تازه چند بهار از عمر او گذشته و ارتباط بسیار قوی با اخلاق و عادات افراد و قبایل ندارد و کلاً بیاطلاع و ناآگاه میباشد، سعی شود در این باره مشـوره مادر و پدر را عمل نمایند تا حق والدین رعایت شود اما اگر واقعاً از این اختیار خود، والدین سوء استفاده کرده و با افراد نالایق و غیر شایستهای میخواهند رابطه ازدواج دخترشان را قائم کنند و دختر بالغه خودش میداند که ادامه زندگی با او مشکل و غیر قابل تحمل میباشد، فساد اخلاقی دارد، به مسائل دینی اهمیت نمیدهد در آنصورت از پذیرش این پیشنهاد والدین، حق دارد که امتناع ورزد زیرا بمحض بالغ شدن خواه پسـر باشد یا دختر، مالک اختیارات خودشان میباشند. کسی نمیتواند دختر را بدون رضایت او تحمیل کند که با فلان مرد ازدواج کند.
وفی الهندیة:
«ولا یجوز نكاح أحد علی بالغة صحیحة العقل من أب أو سلطان بغیر اذنها بكراً كانت أو ثیباً فان فعل ذلك فالنكاح موقوف علی اجازتها فإن اجازته جاز وان ردٌته بطل، كذا في السراج الوهاج» [الهندیة: ۱/۲۸۷].
والله أعلم بالصواب
خدا نظر-عفا الله عنه-
دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان