اختلاف زن و شوهر در تعداد طلاق
چه می‌فرمایند علمای دین مبین اسلام در مسئله ذیل:
شخصی با همسرش درگیر می‌شود و عصبانی شده و آنگـونه که زن اقرار می‌کند لفظ طلاق را ٢ مرتبه به زبان آورده است، ودر آخر گفت: بجای مادر و خواهر من هستی. یک پسر ١٦ ساله می‌گوید: فقط یک مرتبه یاد من است و مرتبه دوم را فراموش‌کرده‌ام. شوهر می‌گوید: من‌گمان می‌کنم یک مرتبه لفظ طلاق را گفته باشم.
لطف کرده این مسئله را حل بفرمائـید.
الجواب باسم ملهم الصـواب
در صورت بالا که زن مدعی است که شـوهر ٢ بار لفظ طلاق را و یک بار لفـظ مـادر و خواهر را بر زبان جاری کرده است و شوه رمدعی است که فقط یک بار یـادم است که لفظ طلاق راگفته‌ام و یک بار مادر و خواهر را.
حکم مسئله مذکور این است که اگر شوهر قلباً فیما بینه و بین الله ادعای زن را درست می‌داند، زن را تر‌ک کند و اگر قلباً ادعایش را تأیید نمی‌کند می‌‌تواند با او ادامه زندگی دهد. و در آیند‌ه مالک یک طلاق دیگر است یعنی با یک طلاق دیگر خانمش مغلظه شـده و بـر وی حرام می‌گردد و برای تسلی خاطر خانمش بهتر است سوگند یاد کند که بیش از یک بار لفظ طلاق و یک بار لفظ مادر و خواهر چیزی دیگر یادم نیست.
وفی الدر:
«ولو شك اطلق واحدة أو اكثر بني على الأقل».
وفی الشامیة:
«قوله: «بنى على الأقل» أي كما ذكر الإسْبيجابي، إلا أن يستيقن بالأكثر أو يكون أكبر ظنه.
وعن الإمام الثاني: إذا كان لا يدري أثلاث أم أقل يتحرى، وإن استويا عمل بأشد ذلك عليه. «أشْباه» عن «البزَّازية». قال ط: وعلى قول الثاني اقتصر قاضيخان: ولعلَّه لأنه يعمل بالاحْتياط خصوصاً في باب الفروج اهـ.
قُلْتُ: ويمكن حمل الأوَّل على القضاء والثاني على الدِّيانة، ويؤيده مَسْأَلة الـمتون في باب التعليق لو قال: إن ولدت ذكراً فأنت طالق واحدة وإن ولدت أنثى فأنت طالق ثنتين فولدتهما ولم يدر الأول، تطلق واحدة قضاء وثنتين تنزهاً: أي ديانة.
هذا وفي «الأَشْباه» أيضاً: وإن قال عزمت على أنه ثلاث يتركها، وإن أخبره عدول حضروا ذلك المَجْلس بأنها واحدة وصدقهم أخذ بقولهم» [رد المحتار: ۲/۴۹۲ط کویته].
والله أعلم بالصواب
خدانظر -عفا الله عنه-
دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان ۳/۶/۱۴۱۹هـ.ق