محمود الفتاوی - فتاوی دارالعلوم زاهدان بر اساس فقه حنفی

فهرست کتاب

مقدار مهریه مطلقه غیر مدخول بها/ ایفای وعده اعطای طلا واجب نیست

مقدار مهریه مطلقه غیر مدخول بها/ ایفای وعده اعطای طلا واجب نیست

چه می‌فرمایند علمای ‌کـرام در مسئله ذیل:

ازدواجی انجام پذیرفته، و مهریۀ دختر مبلغ ۰۰۰/۲۵۰ تومان مقرر شده است. و پدر دختر به داماد می‌گوید: طلا برای دخترم هم بخرید و او قبول می‌کند، البته مقدار طلا مجهول است، بعد از این شوهر زن خود را پیش از خلوت صحیحه طلاق می‌دهد. حال بفرمایید:

آیا این طلای زاید از مهریه که شوهر وعده اعطای آن‌ کرده است، ادای آن بر شوهر لازم است؟ یا تنها نصف مهر مسمی‌ که ۰۰۰/۱۲۵ تومان می‌باشد بر او وجب الاداء است؟

الجواب باسم ملهم الصواب

نصف مهر مسمی که عبارت از ۰۰۰/۱۲۵ تومان باشد بر شـوهر واجب است. و چونکه در اینجا طلاق قبل از دخول واقع شده است طلائی که اضـافه کرده‌اند و مقدارش هم معین نیست واجب نمی‌گردد. و نیز نصف دیگر مهریه که ۰۰۰/۱۲۵ تومان است ساقط می‌شود.

وفی الهندیة:

«والزیادة انما تتأكد باحد معان ثلاثة: امّا بالدخول، وامٌا بالخلوة الصحیحة، وامٌا بموت أحد الزوجین، فان وقعت الفرقة بینهما من غیر هذه الـمعانی الثلاثة بطلت الزیادة وتنصف الاصل ولا تتنصف الزیادة، كذا في الـمضمر ات» [الهندیة: ۱/۳۱۳].

وفی الرد:

«وكذلك (أی فلها نصف المسمی وسقط الشرط) إن شرط مع المسمی شیئاً مجولاً كان یهدی لها هدیة، ثم طلقها قبل الدخول فلها نصف المسمی، لأنه إذا لم یف بالهدیة یجب مهر المثل، ولا مدخل لمهر المثل في الطلاق قبل الدخول فیسقط اعتبار هذا الشرط» [ردالمحتار:۲/۳۶۰].

والله أعلم بالصواب

خدا نظر -‌عفا الله عنه-

دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان ۲۰/۹/۱۴۱۹هـ.ق