مسافر اگـر در سـفر سنتـ‌ها را نـخـوانـد آیـا عقوبتی متوجه او می‌شود یا خیر؟
چه می‌فرمایند علماء در مسئله ذیل:
اگر مسافری با وجود وقت کافی، سنت‌ها را ترک کند، آیا عقوبتی متوجه‌اش خواهد شد با خیر؟
در صورتی که ترک سنت اشکالی ندارد، آیا دلیلی برای اباحت این مسئله (ترک سنت در سفر) وجود دارد یا خیر؟
الجواب باسم ملهم الصواب
در رابطه باسنت‌های نمازهای فرض در حال سفر احادیث و روایات و آثـار متعددی مذکور است. و علماء بین آنها چنین تطبیق داده‌اند که سنت‌های رواتب در تأکیدی که در رابطه با آنها بوده تخفیف می‌آید. بنابراین اگر مسافری وقت کافی داشت و می‌توانست بدون ایجاد مشکلی برای همراهان خود سـنت‌ها را ادا کـند، سنت‌ها را بخواند بهتر است و اگر وقت کافی نداشت و یا رفقایش عجله داشتند آنها را ترک کند مگر سنت‌های فجر که تاکید آنها بحال خود باقی است.
وفی اعلاء السنن:
«ولكن التأ كد لا یبقی في السفر للراتبة مطلقا غیر سنة الفجر، كما یفیده اختلاف العلماء في فعلها وتركها واختلاف الاثار عن النبي ج فتبقی الرواتب في السفر سنة غیر موكدة ولا تلحق بالتطوع المطلـق كما زعمه ابن القیم/. واما، ركعتا الفجر موكدة سفرا وحضرا، كمل سیأ تی انشاء الله» [اعلاء السنن: ۲/۲۸۹].
وفي فتح الملهم بشرح صحیح مسلم، بعد ذكر الأحاديث المختلفه: «فأما السنن الرواتب فيحمل حديثه المتقدم، يعني حديث الباب، على الغالب من أحواله في أنه لا يصلي الرواتب، وحديثه في هذا الباب أي: الذي رواه الترمذي، على أنه فعله في بعض الأوقات لبيان استحبابها في السفر، وإن لم يتأكد فعلها فيه كتأكده في الحضر، أو أنه كان نازلاً في وقت الصلاة ولا شغل له يشتغل به عن ذلك، أو سائرا وهو على راحلته» [فتح الملهم: ۲/۲۵۱].
والله اعلم بالصواب
خدانظر -عفا الله عنه-
دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان
۱۱/۶/۱۴۱۵هـ.ق