محمود الفتاوی - فتاوی دارالعلوم زاهدان بر اساس فقه حنفی

فهرست کتاب

بعد از طلاق‌دادن ‌ادعا دارد که اختلال حواس داشته است

بعد از طلاق‌دادن ‌ادعا دارد که اختلال حواس داشته است

چه می‌فرمایند علمای دین مبین اسلام در مسئله ذیل:

آقای زید درگذشته بر اثر اصابت ضربه برسرش طبق نظر پزشک خونریزی مغزی نموده و تحت عمل جراحی قرار گرفته است و مدتی در اغما بسر برده است و وضعیت فعلی نامبرده این است که همیشه قرص اعصاب مصرف می‌کند و اگر بموقع قرص‌هایش را نخورد تشنج‌ پیدا می‌کند.

در مورخه ۵/۳/۷۸ به پـزشک معرفی شده و پس از معاینه طی نامه‌ای، پزشک تایید نموده است که نامبرده ناراحتی اعصاب و روحی دارد و مدت زیادی می‌خواهد تا بهبودی حاصل‌ کند، مع الوصف شخص مذکور هنگام خشم و عصبانیت زنش را طلاق می‌دهد و پس از اینکه مردم جمع می‌شوند و می‌پرسند آیا شما زن خود را طلاق داده‌اید؟ می‌گوید: بله، طلاق داده‌ام. مردم گویند این دیوانه است. در جواب آنها می‌گوید: خیر من دیوانه نیستم، طلاق ‌داده‌ام و این جمله را چندین بار تکرار می‌کند. اما بعد وقتی از او پرسیده شد که شما درباره طلاق زن خود چه ‌گفته‌اید؟ می‌گوید کاملا یادم نیست. حال با توجه به این توضیحات آیا زنش طلاق می‌شود با خیر؟

الجواب باسم ملهم الصواب

اگر دو نفر گواهی بدهند که آقای زید هنگام طلاق‌دادن همسرش دیوانه بـوده و کاملاً اخلال حواس داشته است، بر زنش طلاق واقع نشده است و اگر کسی‌ گواهی ندهد ولی خود آقای زید قسم بخورد که هنگام طلاق‌دادن حالت جنون بـر وی طاری بوده است باز هم بر همسرش طلاق واقع ‌نشده است اما اگر گواه موجود نیست‌ و زید نیـز قسم نمی‌خورد در این صورت زنش مطلقه شده‌ است.

قال فی تنقیح الفتاوی الحامدیة:

«الدهش وهو ذهاب العقل.....وقد صرح في التنوير والتتارخانية وغير هما بعدم وقو ع طلاق الـمـدهوش فعلى هذا حيث حصل للرجل دهش زال به عقله وصار لا شعور له لا يقع طلاقه والقول قوله بيمينه ان عرف منه الدهش وان لم يعرف منه لا يقبل قوله قضاء الا ببينة كما صرح بذالك علماء الحنفية /» [الفتاوی الحامدیة: ۱/۳۸].

والله أعلم بالصواب

محمد قاسم-عفا الله عن-

الجواب صحیح خدانظر -عفا الله عنه-

دارالافتاء حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان ۳/۶/هـ.ق