آیا ولی ابعد می‌تواند دختر نابالغه را در غیاب ولی اقرب ازدواج دهد
چه می‌فرمایند علمای دین مبین اسلام در مسئله ذیل:
دختر صغیره‌ای را پسر عمویش به نکاح پسر صغیری داده‌است، در صورتی که مادر صغیره از روز عقد تا حال به این عقد ازدواج رضایت نداشته، و الآن بیست و پنج سال از این عقد گذشته است، و عموی دختر در سفر به فاصله مسیر سفر و بیشتر از آن قرار داشته، و سهولت کسب اطلاع و اجازه از او هم فراهم بوده، با این حال علیرغم عدم کسب اجازه وی او را به نکاح داده‌اند. حال حکم شرعی این عقد ازدواج چگونه است؟
الجـواب باسم ملهم الصواب
ولیٌ ابعد (دورتر) زمانی اختیار دارد که دختر صغیره را بدون اجازه ولی اقرب به ازدواج بدهد که بیم از دست رفتن خواستگار مناسب و شایسته باشد. و اینجا این خوف و بیم وجود ندارد چون دختر و پسر هردو نابالغ‌اند، و نکاح دادن توسط ولی ابعد بدون اجازه ولی نزدیک، مفاسد زیادی را بدنبال دارد، چون در این صورت امکان دارد هرکس مثلاً به سفر خارج چون دبی و غیره برود در غیاب او بدون کسب اجازه وی دخترانش را دیگران به نکاح بدهند، که منجر به فساد و فتنه‌های بی‌شماری می‌شود که عواقب آن را نمی‌توان قبل از آن پیش بینی کرد. بویژه در این عصر امکانات تماس و کسب اجازه ولی نزدیک در هر گوشه‌ای از جهان به آسانی فراهم است. آنها می‌توانستند از وی کسب اجازه نمایند و بیم از دست رفتن خواستگار هم با این تفاصیل وجود نخواهد داشت، بـنابرایـن توضیحات، نکاح دختر مزبور منعقد نگشته و درست نیست.
وفی الهندیة:
«وإن كان الأقر ب غائباً غیبة منقطعة جاز نكاح الأبعد، كذا في الـمحیط....ثم قدر الغیبة بمسافة القصر وهو اختیار أكثر الـمتأخرین وعلیه الفتوی، وقال شمس الأئمة السرخسی ومحمد بن الفضل الأصح انه مقدٌر بفو ات الكفو الحاضر الخاطب إلی استطلاع رأيه، وهذا أحسن. كذا في التبیین وعلیه الفتوی، كذا في جواهر الأخلاطی» [الهندیه: ۱/۲۸۵ واللفظ له. رد المحتار: ۲/۳۴۲، ۳۴۱].
والله أعلم بالصواب
خدا نظر -عفا الله عنه-
دار الافتاء حوزه علمیه دار العلوم زاهدان ۱۷/۱/۱۴۱۹هـ.ق