روش زندگی مسلمان

فهرست کتاب

دلایل عقلى:

دلایل عقلى:

۱- خداوند متعال خویشتن را به صفت‌ها و نام‌هایى نامیده است، و ما را از توصیفش به وسیله آن‌ها برحذر نداشته و به تأویل و تفسیرشان برخلاف معنى ظاهریشان دستور نفرموده است. آیا معقول است گفته شود که: اگر خداوند را با آن نام‌ها نام ببریم و به آن صفت‌ها بستاییم، در واقع او را به آفریده‏هایش تشبیه کرده‏ایم، و به همین دلیل باید آن‌ها را تأویل نموده و بر غیر معنى ظاهریشان حمل نماییم؟ هرچند در عمل صفات خداوند را تعطیل و نفى نموده؟ و در مورد اسماء و صفاتش به بیراهه رفته باشیم. در حالى که خداوند متعال در مورد کسانى که راجع به اسماء او به انحراف رفته‏اند مى‏فرماید:

﴿وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ[الأعراف: ۱۸۰].

«و آن‌هایى را که در مورد اسماء او به بیراهه مى‏روند، ترک کنید. آنان کیفر کار خود را خواهند دید».

۲- کسى که بخاطر دچار نگردیدن به تشبیه صفتى از صفات خداوند را انکار مى‏کند، بدین معنى که پیشتر یکى از آن صفات را به صفات مخلوقات تشبیه نموده و براى فرار از آن، دچار نفى و تعطیل آن صفات گردیده است، و در عمل صفاتى را که براى خداوند پذیرفته بود، تعطیل و بى‏معنى گردانیده، و در واقع دچار دو گناه بزرگ شده است، یکى گناه «تشبیه» و دیگرى گناه «تطیل»؟

در این صورت آیا بهتر آن نیست که خداوند متعال با همان اسماء و صفاتى که خود و پیامبرش بیان فرموده‏اند توصیف شود، البته همراه با این باور که صفات او هیچ مشابهتى با صفات آفریده‏هایش ندارد و ذات او با ماهیت مخلوقاتش همسان نیست؟

۳- در واقع ایمان به صفات خداوند و توصیفش به آن صفات به معنى تشبیه او به صفات پدیده‏ها و آفریده‏ها نمى‏باشد، زیرا عقل و اندیشه انسان برخوردار بودن خداوند از صفاتى را که هیچگونه مشابهتى با صفات مخلوقات نداشته، و تنها در اسم و نامگذارى همخوانى داشته باشند، محال نمى‏شمارد، بدین معنى که خداوند داراى صفاتى خاص خود باشد، و مخلوقات نیز صفات ویژه خود را دارا باشند.

به همین خاطر انسان مسلمان به صفات خداوند متعال باور دارد، و او را با آن صفات مى‏شناسد، و در عین حال هیچگاه بر این باور نیست و به ذهن او خطور نمى‏کند که دست خداوند «يد اللّه»-بجز درنام و لغت- با دست مخلوقات مشابهت دارد، زیرا خداوند در ذات و صفات و افعالش هیچگونه مشابهتى با مخلوقات ندارد. خداوند مى‏فرماید:

﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ[الشوری: ۱۱]. «هیچ چیز همانند خداوند نیست و او شنوا و بیناست».