ماده نهم: خنثى مشکل:
۱- خنثى مشکل: منظور از خنثى مشکل نوزادى است که مذکر و مؤنث بودنش مشخص نباشد. درباره او انتظار کرده شود تا بسن بلوغ برسد و وضعیت او روشن گردد. اگر قبل از روشن شدن وضعیتش شرکاء میراث او خواسته باشند ترکه میت را تقسیم کنند، روشى که برخى از علماء بدان معتقداند، این است که نصف سهم مرد و نصف سهم زن به او داده مىشود.
روش عملى این است که اول یک سهم (منظور از سهم اصل مسأله و فرض است) به عنوان اینکه مذکر است در نظر گرفته شود و بعد سهمى دیگر به عنوان اینکه مؤنث است براى وى در نظر گرفته شود.
بعد از تصحیح نگاه شود که تناسب میان این فرایض چیست؟ تا به یک عدد تبدیل شوند، بعد نتیجه تناسب در احوال ضرب داده مىشود، حاصل ضرب همان عددى بدست خواهد آمد که بعد مقسم اولى، مقسم دوم قرار مىگیرد، و بعد بر سهام تقسیم مىشود، حاصل قسمت در کنار هر سهم قرار داده مىشود، بعد سهم هر وارث در آن ضرب داده مىشود حاصل ضرب جمع کرده مىشود.
۲۸۸ ۲۴
ابن۱۲۳۲
ابن٧۲۱
خنثى۵۱۱
بگونهاى که در این جدول نشان داده شده است.
۱- براى خنثى دو فرضیه در نظر گرفته شده است. اولى بر فرض اینکه او مذکر است، کل ترکه به دو قسمت مساوى تقسیم شده به هرکدام یک سهم داده شده است.
دومى بر فرض اینکه او مؤنث است کل ترکه به سه قسمت تقسیم شده و براساس ﴿لِلذَّكَرِ مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ﴾[النساء: ۱۱]. دو سهم به پسر و یک سهم به خنثى داده شده است.
۲- تناسب میان فرضیه اول (۲) و میان فرضیه دوم (۳) تباین است، این دو تا را با هم ضرب دادیم، عدد شش بدست آمد، عدد ۶ را در عدد اطول که دو تا بود، ضرب دادیم، ۱۲ بدست آمد عدد ۱۲ مقسم به تصحیح قرار داده شد، بعد مقسم به تصحیح که همان عدد ۱۲ است بر هر سهم تقسیم شد، در اولى یعنى تقسیم بر دو ۶ بدست آمد و در دومى یعنى تقسیم بر سه عدد ۴ بدست آمد، ۴ و ۶ را بالاى هر فرض قرار دادیم.
۳- در مرحله چهارم، سهم هر فریق را در عدد بالاى سهم ضرب داده، حاصل ضرب را با هم جمع کردیم، براى خنثى عدد ۱۰ بدست آمد، آن را تقسیم بر دو (حاصل ضرب را بر عدد احوال که دو تا بودند تقسیم کردیم) کردیم حاصل قسمت که ۵ است سهم او قرار گرفت. براى پسر چهارده بدست آمد، عدد ۱۴ تقسیم بر دو شد، حاصل قسمت عدد ٧ بدست آمد، سهم پسر قرار گرفت.