دلایل نقلى:
۱- خداوند بندگانش را به توحید در عبادت خود فرا خوانده است، بدین جهت در آیه ۱۴ سوره طه مىفرماید:
﴿لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي﴾[طه: ۱۴].
«غیر از من، معبودى وجود ندارد، پس فقط مرا عبادت کنید».
در آیات ۲۱-۲۲ سوره بقره، مىفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ ٱعۡبُدُواْ رَبَّكُمُ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ٢١ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ فِرَٰشٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجَ بِهِۦ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ رِزۡقٗا لَّكُمۡۖ فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ ٢٢﴾[البقرة: ۲۱-۲۲].
«اى مردم! خداى خود را بپرستید، آنکه شما و کسانى را که پیش از شما بودهاند، آفریده است، تا (بدینوسیله یعنى عبادت خدا) به تقوا دست یابید. خداى شما کسى است که زمین را براى شما گسترد (براى سکونت شما مساعد کرد) و آسمان را (با تمام اجرام و ستارگان آن مانند) کاخى بیافرید، و از آسمان آب (باران) فرو فرستاد، و با آن انواع (گیاهان و درختان و) میوهها را بوجود آورد و روزى شما گردانید، پس کسى را با خدا شریک نکنید، در حالى که شما (فطرتا) مىدانید (که این کار درست نیست)».
در آیه ۴۰ سوره بقره، مىفرماید:
﴿وَإِيَّٰيَ فَٱرۡهَبُونِ﴾[البقرة: ۴۰].
«تنها از من بترسید (نه از کسى دیگر)».
در آیه ۱٩ سوره محمد، مىفرماید:
﴿فَٱعۡلَمۡ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ﴾[محمد: ۱٩].
«بدان که قطعا هیچ معبودى جز خدا وجود ندارد».
در آیه ۳۶ سوره فصلت، مىفرماید:
﴿فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ﴾[فصلت: ۳۶].
«به خدا، پناه ببر، همانا او شنوا و دانا است».
در آیه ۱۳ سوره تغابن، مىفرماید:
﴿وَعَلَى ٱللَّهِ فَلۡيَتَوَكَّلِ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ﴾[التغابن: ۱۳].
«مؤمنان فقط باید به خدا توکل کنند».
۲- همچنین خداوند از توحید در عبادت خود، در آیه ۳۶ سوره نحل، مىفرماید:
﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ﴾[النحل: ۳۶].
«ما براى هر ملتى، پیامبرى فرستادهایم (و سخن همه پیامبران این بوده است که) خدا را بپرستید، و از طاغوت (شیطان، بتان، ستمگران و غیره) دورى کنید».
در آیه ۲۵۶ سوره بقره، مىفرماید: ﴿فَمَن يَكۡفُرۡ بِٱلطَّٰغُوتِ وَيُؤۡمِنۢ بِٱللَّهِ فَقَدِ ٱسۡتَمۡسَكَ بِٱلۡعُرۡوَةِ ٱلۡوُثۡقَىٰ لَا ٱنفِصَامَ لَهَا﴾[البقرة: ۲۵۶].
«هرکس که بخدا ایمان آورد و منکر طاغوت (شیطان) شود، به محکمترین دستآویز، متوسل شده که هرگز گسسته نمىشود».
در آیه ۲۵ سوره انبیاء، مىفرماید: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ ٢٥﴾[الأنبیاء: ۲۵].
«ما پیش از تو هیچ پیامبرى را نفرستادهایم، مگر به او وحى کردهایم که معبودى جز من وجود ندارد، پس فقط مرا عبادت کنید».
در آیه ۶۴ سوره زمر، مىفرماید:
﴿قُلۡ أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَأۡمُرُوٓنِّيٓ أَعۡبُدُ أَيُّهَا ٱلۡجَٰهِلُونَ ٦٤﴾[الزمر: ۶۴].
«(اى پیامبر! به کفار) بگو: اى نادانان! آیا بمن دستور مىدهید که غیر خدا را بپرستم؟!».
در آیه ۵ سوره فاتحه، مىفرماید:
﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥﴾[الفاتحة: ۵].
«تنها تو را مىپرستیم و تنها از تو یارى مىطلبیم».
در آیه ۲ سوره نحل، مىفرماید:
﴿يُنَزِّلُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ بِٱلرُّوحِ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ أَنۡ أَنذِرُوٓاْ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱتَّقُونِ ٢﴾[النحل: ۲].
«خداوند، فرشتگان خود را همراه با وحى بر هر یک از بندگانش (انبیاء) که بخواهد، نازل مىکند (تا به مردم بیاموزند) که جز من خدایى نیست، پس (با کار نیک) از (غضب و عذاب) من بپرهیزید».
۳- رسول خداصنیز درباره توحید در عبادت خدا، سخن گفته است، آن حضرتصهنگام فرستادن معاذ به یمن، خطاب به ایشان فرمودند: «نخستین چیزى که باید مردم را به سوى آن دعوت کنى، توحید و یکتاپرستى خداست».
همچنین فرمود: «اى معاذ! مىدانى که حق خدا بر بندگانش چیست؟» معاذ گفت: خدا و رسولش بهتر مىدانند، رسول اکرمصفرمود: «حق خدا بر بندگانش این است که آنان فقط خدا را عبادت کنند و کسى را در عبادت او شریک نسازند».
به عبداللّه بن عباسبنیز چنین فرمود: «هر وقت چیزى مىخواهى، از خدا بخواه و هر وقت نیاز به کمک داشتى، از خدا کمک بخواه».
و در حدیثى دیگر، آنحضرتصفرمود: «آنچه که من از آن خیلى مىترسم، شرک خفى است. پرسیدند آن کدام است؟ آنحضرتصفرمود: ریا. زیرا خداوند، روز قیامت هنگامى که مردم را در برابر اعمالشان مجازات مىکند، مىفرماید: بروید نزد کسانى که در دنیا کارهاى خود را بخاطر آنها انجام دادهاید و پاداش خود را از آنها بگیرید». (مسند احمد).
در حدیثى دیگر که امام ترمذى روایت کرده، آنحضرتصخطاب به عدى بن حاتم فرمودند: «مگر اربابان و راهبان شما، حرام خدا را حلال، و حلال خدا را حرام نکردند و شما از آنها تبعیت نکردید؟» عدى بن حاتم گفت: بلى. رسول خداصفرمود: «همین کار، عبادت کردن آن‌هاست».
نقل است که یکى از منافقان، اصحاب رسول خدا را آزار مىداد، اصحاب، با دیدن رسول خداصبیکدیگر گفتند: برویم و براى نابودى این منافق، از رسول خدا استغاثه کنیم، آنحضرتصبا شنیدن سخنان آنها، فرمود: «إنه لايُستَغَاثُ بِى وَإنّما يُستَغَاثُ بِاللّهِ» «از من کمک نخواهید، بلکه کمک فقط باید از خدا خواسته شود».
در حدیث حسن دیگرى که ترمذى روایت کرده، آنحضرتصمىفرماید: «مَنْ حلفَ بغيرِ اللّهِ فقد أشرَكَ» «هرکس به نام غیر اللّه سوگند یاد کند، مرتکب شرک شده است». (احمد، ابوداود و غیره و حدیث حسن است).