ماده دوم: فضیلت و فوائده روزه:
۱- فضیلت روزه:
احادیث زیر دال بر فضیلت روزه هستند: رسول اللّهصمىفرماید: «اَلصَّوْمُ جُنَّةٌ مِّنَ النَّارِ، كَجُنَّةِ أَحَدِكُمْ مِنَ الْقِتَالِ» (احمد و غیره). «روزه سپرى است در برابر آتش دوزخ همانطور که سپر شما را از تیرهاى دشمن نجات مىدهد، روزه شما را از آتش دوزخ نجات مىدهد»، و مىفرماید: «مَنْ صَامَ يَوْماً فِى سَبِيلِ اللَّهِ زَحْزَحَ اللَّهُ وَجْهَهُ عَنِ النَّارِ بِذَلِكَ سَبْعِينَ خَرِيفاً» (متفق علیه). «هرکس یک روز را براى خشنودى خداوند روزه گیرد، خداوند به مسافت هفتاد سال او را از دوزخ دور مىدارد» و مىفرماید: «إنَّ لِلصَّائِمِ عِنْدَ فِطْرِهِ دَعْوَةٌ لَا تَرُدُّهُ» «دعا موقع افطار صائم (روزه دار) رد نمىشود» (ابن ماجه و حاکم). و مىفرماید: «إِنَّ فِى الْجَنَّةِ بَابًا يُقَالُ لَهُ الرَّيَّانُ، يَدْخُلُ مِنْهُ الصَّائِمُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، لاَ يَدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَيْرُهُمْ يُقَالُ أَيْنَ الصَّائِمُونَ فَيَقُومُونَ، لاَ يَدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَيْرُهُمْ، فَإِذَا دَخَلُوا أُغْلِقَ، فَلَمْ يَدْخُلْ مِنْهُ أَحَدٌ» (متفق علیه).
«همانا بهشت درى دارد بنام ریان ویژه روزه داران است، بجز روزه داران کسى دیگر از آن وارد نمىشود ندا داده مىشود، کجا هستند روزه داران؟ روزه داران بلند شده از آن درب مخصوص وارد مىشوند».
فوائد روزه:
روزه فوائد روحى، اجتماعى و بهداشتى فراوانى را در بر دارد:
از جمله فوائد روحى و معنوى روزه این است که، در روزهدار خصلت صبر را بوجود مىآورد و نیروى صبر مىبخشد، کنترل نفس را بوجود آورده و شخص را در برابر خواستههاى نامشروع نفس مقاوم مىسازد، تقوى را در شخص ایجاد نموده و آن را رشد مىدهد، خداوند در آیه زیر به همین ویژگى روزه (یعنى تقوى) که هدف بارز روزه است، اشاره نموده مىفرماید: ﴿كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ١٨٣﴾[البقرة: ۱۸۳]. «روزه بر شما فرض شده آنطور که بر امت‌هاى گذشته فرض شده بود، تا شما به تقوى راه پیدا کنید».
از جمله فوائد اجتماعى روزه این است که مردم را نظم و اتحاد آموخته و عدل و مساوات را در دل مردم محبوب مىسازد، و در نتیجه میان مردم حس مهربانى و خصلت احسان و نیکى و ایثار رواج پیدا مىکند و جامعه از شر و فساد محفوظ مىماند.
از جمله فوائد بهداشتى روزه این است که رودهها را پالایش داده و معده را براى هضم غذا آمادهتر مىسازد و بدن را از فضلات و رسوبها پاک مىسازد، از چاقى بى‌رویه مىکاهد، از بزرگى شکم و چربى خون جلوگیرى مىکند، در حدیث آمده است. «صُوْمُوْا تَصِحُّوْا» «روزه بگیرید تا تنومند و صحتمند باشید». (الـمعجم الأوسط).