ماده اول: در بیان حکم، حکمت و فضیلت نماز:
۱- حکم نماز:
نماز فرض است از جانب خداوند بر هر مؤمن. خداوند در آیههاى متعددى به اقامه آن امر کرده است:
﴿فَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَۚ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ كَانَتۡ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ كِتَٰبٗا مَّوۡقُوتٗا﴾[النساء: ۱۰۳]. «نماز را بر پا دارید، همانا نماز بر مؤمنان در اوقات مخصوص فرض است».
و مىفرماید: ﴿حَٰفِظُواْ عَلَى ٱلصَّلَوَٰتِ وَٱلصَّلَوٰةِ ٱلۡوُسۡطَىٰ﴾[البقرة: ۲۳۸]. «بر تمام نمازها و علىالخصوص بر نماز وسطى (عصر) مواظبت کنید».
علاوه بر این رسول اکرمصنماز را به عنوان یکى از مهمترین ارکان دین معرفى نموده و فرموده است، «بُنِىَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ وَإِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَحَجِّ الْبَيْتِ وَصَوْمِ رَمَضَانَ» (متفق علیه). «اسلام بر پنج ستون استوار است، شهادت کلمه توحید، نماز، زکات، حج بیت اللّه و روزه ماه مبارک رمضان». تارک نماز شرعا باید کشته شود و کسى که در اداى آن تنبلى و سستى مىکند صد درصد فاسق است.
۲- حکمت و فلسفه نماز:
از جمله فلسفه و حکمت مشروعیت نماز این است که نماز موجب پاکى نفس و تزکیه باطن مىشود و بنده را براى مناجات و راز و نیاز با پروردگار آماده مىکند و باعث جلوگیرى از فحشا و منکر مىشود. خداوند مىفرماید: ﴿وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَۖ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ﴾[العنکبوت: ۴۵]. «نماز را بر پا دار، همانا نماز (انسان را) از فحشا و منکر باز مىدارد».
فضیلت نماز:
براى بیان فضیلت نماز و عظمتشان آن به احادیث ذیل توجه شود.
۱- رسول اکرمصمىفرماید: «رَأسُ الأمْر الإسْلامُ، وَعَمُودُهُ الصَّلاَةُ، وَذِرْوَةِ سِنَامِهِ الجِهادُ» (مسلم). «اساس امر اسلام و ستون آن نماز و قلهى آن جهاد در راه خدا است».
۲- رسول اکرمصمىفرماید: «بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الْكُفْرِ تَرْكُ الصَّلَاةِ» (مسلم). «فرق میان مسلمان و کافر نماز است».
۳- رسول اکرمصمىفرماید: «به من امر شده تا با مردم قتال کنم مادام که کلمه توحید را نگفتهاند، نماز نخواندهاند و زکات اموال را نپرداختهاند، هرگاه مردم این اعمال را انجام داده باشند، جان و مال آنها مصون خواهد بود بجز اینکه اسلام حکم کند و باطن آنان موکول به خداوند است». (متفق علیه).
۴- از رسول اکرمصسوال شد، کدام عمل بهتراست؟ فرمود: نماز در اول وقت. (مسلم).
۵- و مىفرماید: نمازهاى پنجگانه مانند جوى آبى است که در نزدیکى شما جریان داشته باشد، اگر روزى پنج دفعه در آن غسل کنید، آیا هیچگونه چرکى در بدنتان باقى خواهد ماند؟ عرض کردند: خیر، اى رسول خدا! نمازهاى پنجگانه نیز گناهان شما را همچنان محو و نابود خواهد کرد. (مسلم).
۶- رسول اکرمصمىفرماید: هرکس براى نمازهاى پنجگانه درست وضو کند با خشوع و خضوع آنها را بخواند رکوع و سایر آداب آن را رعایت کند، تمام گناهان قبلى او بخشوده خواهند شد مادام که مرتکب گناه کبیره نشده باشد، این فضل و کرم الهى اختصاص به یک زمان ندارد بلکه براى همیشه است.