ماده پنجم: بحث حد محارب:
۱- تعریف محارب: منظور از محارب، کسانى از مسلمانان هستند که علیه مردم اسلحه مىکشند، راه بندانى و گردنهگیرى مىکنند و اموال مردم را به غارت مىبرند و آنان را به قتل مىرسانند.
۲- حکم محارب:
الف) نخست نصحیت شوند تا توبه کنند، اگر توبه کردند، توبه آنان پذیرفته شود و اگر براى توبه آماده نشدند، کشته شوند، و قتال علیه آنان جهاد فى سبیل اللّه است هرکس از محاربین کشته شود، خونش به هدر رفته و هرکس از مسلمانان در جنگ علیه محاربین کشته شود، شهید است.
خداوند مىفرماید: ﴿فَقَٰتِلُواْ ٱلَّتِي تَبۡغِي حَتَّىٰ تَفِيٓءَ إِلَىٰٓ أَمۡرِ ٱللَّهِ﴾[الحجرات: ٩]. «با او که بغاوت مىکند، قتال کنید تا از بغاوت منصرف شده تسلیم حکم خدا گردد».
ب) هر باغى و محارب که پیش از توبه دستگیر شود، حد شرعى در قالب، قتل، دار کشیدن، بریدن یک دست و پا و تبعید، در حق او باید اجراء گردد. خداوند مىفرماید: ﴿إِنَّمَا جَزَٰٓؤُاْ ٱلَّذِينَ يُحَارِبُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَيَسۡعَوۡنَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَسَادًا أَن يُقَتَّلُوٓاْ أَوۡ يُصَلَّبُوٓاْ أَوۡ تُقَطَّعَ أَيۡدِيهِمۡ وَأَرۡجُلُهُم مِّنۡ خِلَٰفٍ أَوۡ يُنفَوۡاْ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ﴾[المائدة: ۳۳]. «مجازات کسانى که با خدا و رسول او محاربه مىکنند و مىجنگند و بر روى زمین فساد بر پا مىکنند، این است که کشته شوند، یا به دار آویخته شوند، یا دست و پاهاى آنان قطع گردد، (دست راست و پاى چپ یا بر عکس) یا از موطن خود تبعید شوند».
حاکم و قاضى در اجراء این مجازات اختیار دارد، هرکدام را که صلاح بداند به اجراء در آورد، بعضى از علماء بر این باورند که باغیان و محاربین، اگر قتل مىکنند، کشته شوند، و اگر اموال مردم را مىچاپند، دست و پاى آنان قطع شود، و اگر قتل نمىکنند و اموال مردم را نمىبرند، فقط اذیت و آزار مىرسانند، تبعید و زندانى شوند.
ج) اگر پیش از دستگیرى توبه کرده، با رضا و رغبت دست از جنگ کشیده و خود را تسلیم حکام نمودند، حق خدا از آنان ساقط مىشود، و حق بندگان باقى است. بنابر این درباره اموال و خون‌هاى ریخته شده محاکمه و قصاص خواهند شد، مگر اینکه وارثان مقتول براى گرفتن دیه راضى باشند، غرامت اموال نیز از آنان گرفته مىشود، مگر صاحبان حق معاف کنند، اینکه خداوند مىفرماید: ﴿إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِن قَبۡلِ أَن تَقۡدِرُواْ عَلَيۡهِمۡۖ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ ٣٤﴾[المائدة: ۳۴]. «مگر آنانى که پیش از دستگیر شدن توبه کنند، پس بدانید که خداوند بخشنده و مهربان است»اگر حکومت دیه بدهد یا غرامت اموال را بپردازد، مانعى ندارد.