مختصر فقه از کتاب و سنت

تعداد رکعات وتر و چگونگی آن

کمترین حد نماز وتر یک رکعت است. از ابن عمر روایت است که پیامبر جفرمود: (صلاة اللیل مثنی مثنی، فإذا خشی أحدكم الصبح صلی ركعة واحدة توتر له ما قد صلی) [۴۱۵]«نماز شب دو رکعت دو رکعت است، پس هر گاه یکی از شما بیم آن را داشت که وقت نماز صبح فرا برسد یک رکعت نماز بخواند و با آن نمازهای قبلی‌اش را وتر کند».

جایز است نماز وتر، سه یا پنج یا هفت یا نه رکعت خوانده شود:

از عایشه روایت است: (ما كان رسول الله جیزید في رمضان ولا في غیره علی إحدی عشرة ركعة، یصلی أربعا فلاتسأل عن حسنهن وطولـهن، ثم یصلی أربعا فلاتسأل عن حسنهن وطولـهن، ثم یصلی ثلاثا) [۴۱۶]«پیامبر جچه در رمضان و چه در غیر رمضان از یازده رکعت بیشتر نمی‌خواند چهار رکعت می‌خواند که از خوبی و طولانی بودن آن سؤال نکن، سپس چهار رکعت می‌خواند که از خوبی و طولانی بودن آن سؤال نکن. سپس سه رکعت می‌خواند».

از عایشه روایت است: (كان رسول الله جیصلی من اللیل ثلاث عشرة ركعة، یوتر من ذلك بخمس لایجلس في شی إلا في آخرها) [۴۱۷]«پیامبر ج، در شب سیزده رکعت نماز می‌خواند، پنج رکعت آخر را با یک سلام وتر می‌خواند. تنها در رکعت آخر آن (برای تشهد) می‌نشست».

از عایشه روایت است: (كنا نعد له - جسواكه وطهوره، فیبعثه الله ما شاء أن یبعثه من اللیل فیتسوك ویتوضا، ویصلی تسع ركعات لایجلس فیها إلا في الثامنة، فیذكر الله ویحمده ویدعوه، ثم ینهض ولایسلم، ثم یقوم فیصلی التاسعة، ثم یقعد فیذكر الله ویحمده ویدعوه، ثم یسلم تسلیما یسمعنا، ثم یصلی ركعتین بعدما یسلم وهو قاعد، تلك إحدی عشرة ركعة یا بنی، فلما أسن نبي الله جوأخذ اللحم أوتر بسبع، وصنع في الركعتین مثل صنیعه الأول، فتلك تسع یا بني) [۴۱۸]«ما سواک و آب وضوی پیامبر جرا آماده می‌کردیم، پس خداوند شب هنگام هر وقت که می‌خواست او را بیدار می‌کرد، سواک می‌زد و وضو می‌گرفت و نه رکعت نماز می‌خواند، که در هیچکدام از آنها نمی‌نشست مگر در رکعت هشتم، به ذکر و ستایش خدا می‌پرداخت و دعا می‌کرد. سپس بدون آنکه سلام بدهد بلند می‌شد و رکعت نهم را می‌خواند. سپس می‌نشست و به ذکر و ستایش خدا می‌پرداخت و دعا می‌کرد، و طوری سلام می‌داد که ما را می‌شنواند. سپس به حالت نشسته دو رکعت نماز می‌خواند. فرزندم! این یازده رکعت، وقتی پیامبر جمسن شد و بدنش سنگین گردید وتر را هفت رکعت خواند و دو رکعت را مانند حالت قبل نشسته می‌خواند. فرزندم! این نُه رکعت شد».

[۴۱۵] متفق علیه: خ (۹۹۰/۴۷۷/۲)، م (۷۴۹/۵۱۶/۱)، نس (۲۲۷/۳)، ت (۴۳۵/۲۷۳/۱) بنحوه و فیه زیاده. [۴۱۶] متفق علیه: خ (۱۱۴۷/۳۳/۳)، م (۷۳۸/۵۰۹/۱)، د (۳۲۷/۲۱۸/۴)، ت (۴۳۷/۲۷۴/۱). [۴۱۷] صحیح: [مختصر م ۳۸۲]ّ م (۷۳۷/۵۰۸/۱)، د (۱۳۲۴/۲۱۶/۴)، ت (۴۵۷/۲۸۵/۱)، ترمذی چیزی را در آخر حدیث اضافه روایت کرده است. [۴۱۸] صحیح: [ص، نس ۱۵۱۰]، م (۷۴۶/۵۱۲/۱)، د (۱۳۲۸/۲۱۹/۴)، نس (۱۹۹/۳).