تحیة المسجد
هرگاه کسی وارد مسجد شود، واجب است قبل از آنکه بنشیند دو رکعت نماز بخواند. از ابوقتاده روایت است که پیامبر جفرمود: (إذا دخل أحدكم الـمسجد فلایجلس حتی یصلی ركعتین) [۴۸۹]«هرگاه یکی از شما وارد مسجد شد، تا دو رکعت نماز نخواند، بنشیند».
و دلیل گفتهمان بر وجوب تحیه المسجد اینست که ظاهر امر برای وجوب میباشد و دلیلی که حکم آنرا از ظاهر آن (وجوب) تغییر دهد وجود ندارد، بجز حدیث طلحه بن عبیدالله که میگوید: یک نفر اعرابی (بادیهنشین) با سری ژولیده نزد پیامبر جآمد و گفت ای رسول خدا، خداوند چه نمازهایی را بر من فرض کرده است؟ پیامبر جفرمود: (الصلوات الخمس إلا أن تطوع شیئا...) [۴۹۰]«نمازهای پنجگانه، مگر اینکه خودت چیزی اضافه بخوانی».
به نظر من استدلال به این حدیث بر عدم وجوب تحیه المسجد جای بحث دارد؛ چراکه درست نیست آنچه را که در مقام تعلیم و در مراحل اولیۀ دین آمده، دست آویزی قرار دهیم برای رد کردن مسائلی که پس از آن بوده است، وگرنه لازم میآید که تمام واجبات شرعی را در نمازهای پنجگانهای مذکور خلاصه کنیم، که این خرق اجماع و ابطال تمام شریعت است. پس حق این است که دلیل صحیحی که متأخر است پذیرفته شده و به مقتضای آن اعم از وجوب، سنت و غیره، عمل شود. در این مورد بین علما اختلاف نظر وجود دارد و آنچه گفتیم ارجح است [۴۹۱].
همچنین امر پیامبر جبه تحیه المسجد در حالت خواندن خطبۀ جمعه وجوب را تأکید میکند:
[۴۸۹] تخریج در ص (۸۴). [۴۹۰] تخریج در ص (۷۱). [۴۹۱] نیل الاوطار (۳۶۴/۱).