مشروعیت قضاوت
قضاوت به دلیل قرآن، سنت و اجماع امت مشروع است:
خداوند متعال می‌فرماید:
﴿وَأَنِ ٱحۡكُم بَيۡنَهُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ﴾[المائدة: ۴۹].
«و در میان آنان طبق چیزی حکم کن که خدا بر تو نازل کرده است».
و می‌فرماید:
﴿يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ﴾[ص: ۲۶].
«ای داود ما تو را در سرزمین به عنوان خلیفه قرار دادیم (تا قوانین خدا را اجرا کنی) پس در میان مردم به حق قضاوت کن».
از عمرو بن عاص روایت است: از پیامبر جشنیدم که می‌فرمود:
(إذا حكم الحاكم فاجتهد ثم أصاب فله أجران، وإذا حكم فاجتهد ثم أخطأ فله أجر) [۱۴۶۷]«هرگاه حاکم از روی اجتهاد حکمی را صادر کند و حکمش مطابق حق شود، دو اجرا دارد و اگر از روی اجتهاد حکمی را صادر کند و دچار اشتباه شود یک اجر دارد».
همچنین مسلمانان بر مشروعیت قضاوت اجماع کرده‌اند.
[۱۴۶۷] متفق علیه: خ (۷۳۵۲/۳۱۸/۱۳)، م (۱۷۱۶/۱۳۴۲/۳)، د (۳۵۵۷/۴۸۸/۹)، جه (۲۳۱۴/۷۷۶/۲).