مختصر فقه از کتاب و سنت

فهرست کتاب

قصر نمازهای ظهر، عصر و عشا بر مسافر واجب است

قصر نمازهای ظهر، عصر و عشا بر مسافر واجب است

خداوند متعال می‌فرماید:

﴿وَإِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَقۡصُرُواْ مِنَ ٱلصَّلَوٰةِ إِنۡ خِفۡتُمۡ أَن يَفۡتِنَكُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ[النساء: ۱۰۱].

«هرگاه در زمین به مسافرت پرداختید و نماز را کوتاه خواندید گناهی بر شما نیست اگر ترسیدید که کافران بلایی به شما برسانند و به فتنه‌ای گرفتارتان گردانند».

از یعلی بن امیه روایت است: از عمر بن خطاب درباره آیه: ﴿إِنۡ خِفۡتُمۡ أَن يَفۡتِنَكُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْسؤال کردم و گفتم: با توجه به این آیه قصر نماز به وقتی اختصاص دارد که از کافران در امان نباشیم ولی الان مردم در امنیت هستند، عمر گفت: من هم مثل تو از این امر شگفت‌زده شدم و از پیامبر جدر این باره سؤال کردم، پیامبر جفرمود: (صدقة تصدق الله بها علیكم فاقبلوا صدقته) [۵۳۶]«صدقه‌ای است که خداوند به شما داده است، پس صدقه‌اش را قبول کنید».

از ابن عباس روایت است: (فرض الله الصلاة علی لسان نبیكم جفي الحضر أربعا وفی السفر ركعتین وفی الخوف ركعة) [۵۳۷]«خداوند از زبان پیامبر جنماز را بر شما؛ در حضر چهار رکعت، در سفر دو رکعت و هنگام ترس، یک رکعت واجب کرده است».

از عمر روایت است: (صلاة السفر ركعتان، وصلاة الجمعة ركعتان والفطر والأضحی ركعتان تمام غیر قصر، علی لسان محمد ج) [۵۳۸]«اززبان محمد جنماز سفر دو رکعت و نماز جمعه دو رکعت و نماز عید فطر و قربان دو رکعت است، کامل‌اند، نه قصر».

از عایشه روایت است: (الصلاة أول مافرضت ركعتین، فأقرت صلاة السفر، وأتمت صلاة الحضر) [۵۳۹]«ابتدا که نماز فرض شد، دو رکعت، دو رکعت بود، نماز سفر به حال خود (دو رکعتی) باقی ماند و نماز حضر کامل (چهار رکعتی) شد».

از ابن عمر روایت است: با پیامبر ج، ابوبکر، عمر و عثمان مسافرت کرده‌ام و ندیده‌ام که هیچکدام از آنها تا وقتی که فوت کردند از دو رکعت بیشتر بخوانند. و خداوند می‌فرماید:

﴿لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ[الأحزاب: ۲۱].

«به راستی رسول الله برای شما الگوی خوبی است» [۵۴۰].

[۵۳۶] صحیح: [ص. ج ۳۷۶۲]، م (۶۸۶/۴۷۸/۱)، د (۱۱۸۷/۶۴/۴)، نس (۱۱۶/۴)، جه (۱۰۶۵/۳۳۹/۱)، ت (۵۰۲۵/۳۰۹/۴). [۵۳۷] صحیح: [. جه ۸۷۶]، م (۶۸۷/۴۷۹/۱)، د (۱۲۳۴/۱۲۴/۴)، نس (۱۱۸/۳)، جه (۱۰۶۸/۳۳۹/۱) در روایت ابن ماجه جمله آخر وجود ندارد. [۵۳۸] صحیح: [ص. جه ۸۷۱]، نس (۱۸۳/۳)، جه (۱۰۶۳/۳۳۸/۱). [۵۳۹] متفق علیه: خ (۱۰۹۰/۵۶۹/۲)، م (۶۸۵/۴۷۸/۱)، د (۱۱۸۶/۶۳/۴)، نس (۲۲۵/۱). [۵۴۰] متفق علیه: م (۶۸۹/۴۷۹/۱)، د (۱۲۱۱/۹۰/۴)، خ (۱۱۰۲/۵۷۷/۲)، نس (۱۲۳/۳).