مختصر فقه از کتاب و سنت

آداب روز جمعه

مستحب است کسی که در نماز جمعه شرکت می‌کند اعمالی را که در احادیث زیر آمده انجام دهد:

از سلمان فارسی روایت است که پیامبر جفرمود: (لایغتسل رجل یوم الجمعة ویتطهر ما استطاع من الطهر، ویدهن من دهنه، أو یمس من طیب بیته، ثم یخرج فلایفرق بین اثنین، ثم یصلی ما كتب له، ثم ینصت أذا تكلم الإمام، إلا غفرله ما بینه وبین الجمعة الأخری) [۵۷۹]«هر کس در روز جمعه غسل و در حد توان نظافت و از روغن و بوی خوش خانه‌اش استفاده کند؛ سپس به مسجد برود و بین هیچ دونفری فاصله نیاندازد و آنچه برای او مقدر شده نماز بخواند، سپس وقتی امام شروع به خطبه کرد ساکت شود، گناهان (صغیره) او از این جمعه تا جمعه بعدی بخشوده می‌شود».

از ابوسعید روایت است: (من اغتسل یوم الجمعة، ولبس من أحسن ثیابه، ومس من طیب إن كان عنده ثم أتی الجمعة فلم یتخط أعناق الناس، ثم صلی ما كتب الله له، ثم أنصت إذا خرج إمامه حتی یفرغ من صلاته كانت كفارة لـما بینها وبین الجمعة التی قبلها) [۵۸۰]«هرکس در روز جمعه غسل کند و از بهترین لباس‌هایش بپوشد و اگر بوی خوش نزد او بود، استفاده کند، سپس به نماز جمعه برود و از روی گردن مردم قدم برندارد، سپس آنچه خداوند برای او مقدر کرده نماز بخواند؛ سپس از هنگامی که امام برای خطبه خارج می‌شود تا موقع تمام شدن نماز ساکت شود، (جمعه او) کفاره گناهانی می‌شود که بین این جمعه و جمعه قبل انجام داده است».

از ابوهریره سروایت است که پیامبر جفرمود: (إذا كان یوم الجمعة كان علی كل باب من أبواب الـمسجد ملائكة یكتبون الناس علی قدر منازلـهم الأول فالأول، فإذا جلس الإمام طووا الصحف وجاءوا یستمعون الذكر، ومثل الـمهجر كمثل الذي یهدی بدنة ثم كالذی یهدی بقرة، ثم كالذی یهدی الكبش، ثم كالذی یهدی الدجاجة ثم كالذی یهدی البیضة) [۵۸۱]«وقتی که روز جمعه فرا می‌رسد؛ در کنار هر یک از درهای مسجد فرشته‌ای قرار می‌گیرد و درجات مردم را به ترتیب بر حسب وارد شدنشان، یکی پس از دیگری می‌نویسند، و وقتی که امام شروع به خواندن خطبه کند دفترهایشان را درهم می‌پیچند و به خطبه گوش می‌دهند. و ثواب کسی که زود به مسجد می‌آید، مانند کسی است شتری را قربانی کرده، و سپس مانند کسی که گاوی را قربانی کرده، و سپس مانند کسی که قوچی را قربانی کرده، سپس مانند کسی که مرغی را قربانی کرده، سپس مانند کسی که تخم مرغی را قربانی کرده است».

[۵۷۹] صحیح: [ص. ج ۷۷۳۶]، خ (۸۸۳/۳۷۰/۲). [۵۸۰] صحیح: [ص. ج ۶۰۶۶]، د (۳۳۹/۷/۲). [۵۸۱] متفق علیه: [ص. ۷۷۵۰]، م (۸۵۰/۵۸۷/۲)، نس (۹۸/۳)، جه (۱۰۹۲/۳۴۷/۱).