مختصر فقه از کتاب و سنت

خواندن نماز قبل از نماز جمعه و بعد از آن

از ابوهریره روایت است که پیامبر جفرمود: (من اغتسل یوم الجمعة ثم أتی الـمسجد فصلی ما قدرله، ثم أنصت حتی یفرغ من خطبته، ثم یصلی معه، غفرله ما بینه وبین الجمعة الأخری وفضل ثلاثة أیام) [۵۷۵]«کسی که روز جمعه غسل کند سپس به نماز جمعه برود و آنچه برای او مقدر شده نماز بخواند سپس تا فارغ شدن (امام) از خطبه ساکت شود؛ سپس با او نماز بخواند، گناهان (صغیره‌ی) بین این جمعه و جمعه دیگرش و سه روز اضافه بخشوده می‌شود».

پس هر کس قبل از نماز جمعه به مسجد بیاید، تا زمانی که امام به مسجد می‌آید، هر آنچه را که می‌خواند بدون محدودیت نماز بخواند.

اما آنچه امروزه به نام سنت قبل از جمعه معروف است اصلی در سنت صحیح ندارد و معلوم است که: «پیامبر جبعد از آنکه بلال اذان را می‌گفت شروع به خطبه می‌کرد و بطور قطع هیچ کسی بلند نمی‌شد تا دو رکعت نماز سنت بخواند و اذان جمعه بیش از یکی نبوده، پس چه وقتی آنها سنت جمعه را خواندند؟» [۵۷۶].

أما بعد از نماز جمعه می‌تواند چهار رکعت یا دو رکعت نماز سنت بخواند (به دلیل احادیث زیر):

از ابوهریره روایت است که پیامبر جفرمود: (إذا صلی أحدكم الجمعة فلیصل بعدها أربعا) [۵۷۷]«هرگاه یکی از شما نماز جمعه را خواند، بعد از آن چهار رکعت بخواند».

از ابن عمر روایت است که: (أن النبي جكان لایصلی بعد الجمعة حتی ینصرف فیصلی ركعتین في بیته) [۵۷۸]«پیامبر جبعد از جمعه نماز نمی‌خواند تا بیرون می‌رفت سپس دو رکعت را در خانه می‌خواند».

[۵۷۵] صحیح: [ص. ج ۶۰۶۲]، م (۸۵۷/۵۸۷/۲). [۵۷۶] زاد المعاد (۱۱۸/۱). [۵۷۷] صحیح: [الإرواء ۶۲۵]، [ص. ج ۶۴۰]، م (۸۸۲/۶۰۰/۲)، این لفظ مسلم است، د (۱۱۱۸/۴۸۱/۳)، ت (۵۲۲/۱۷/۲). [۵۷۸] متفق علیه: م (۸۲۲ - ۷۱/۶۰۰/۲)، خ (۹۳۷/۴۲۵/۲)، در روایت بخاری عبارت «فی بیته» وجود ندارد.