آن مدرسه که ادامهدهنده فکر اصلاحی بود:
و دومین آنها: آن مدرسه که ادامهدهنده فکر اصلاحی بود ابن وزیر/آن را در آن منطقه طرحریزی کرده بود، که نمونه آن منهج علمای نخبهای بودند که با توجه به تفاوتهای کم و زیاد که در میان آنها بود به جایگاهی مشخص رسیدند که بعضی از آنها عبارتند از:
- قاضی محمد بن محمد بن داود نهمی، رفیق ابن وزیر در مسایل پزشکی.
- حسن بن احمد بن محمد بن علی بن صلاح الجلال (۱۰۸۴).
- محمد بن علی بن قیس [۱۸](۱۰۹۶ هـ).
- یحیی بن حسین بن قاسم (۱۱۰۰ هـ).
- صالح بن مهدی المقبلی (۱۱۰۸ هـ).
- محمد بن اسماعیل امیر صنعانی (۱۱۸۲ هـ) که او وارث علوم ابن وزیر است و شارح کتابهای اوست [۱۹].
- محمد بن علی الشوکانی(۱۲۵۰ هـ).
- محمد بن عبدالملک الانسی (۱۳۱۶ هـ).
- احمد بن عبدالله الجنداری (۱۳۳۷ هـ).
- عبدالله بن محمد العیزری (۱۳۶۴ هـ).
- حسین بن احمد بن قاسم الخوئی (۱۳۸۶ هـ).
«و این اصلاح (که این فرمانده طرحریزی کرده بود) به آرامی به پیش میرفت و آن هم بدین خاطر بود که زمان و مکان به او اجازه نمیدادند، و مقتضیات ضعیف و موانع زیاد بودند، و برای او کافی بود که او این سکوت را به حرکت درآورد و این جمود را لرزاند و مصلحت را بگردش انداخت» [۲۰].
و بدیهی است که تحقیقات این مدرسه فکری نمیتوانست آن چنان که لازم باشد انجام گیرد مگر به وسیله بررسیها و تحقیقات گذشته وکاملی که از پیشوای این مدرسه بجا مانده بود، ـ و از آنچه که من میدانم ـ این حاصل نگردیده بود.
و بعد: هیچ یک از متأخرین و متقدمین ترغیبی به نوشتن زندگینامه ابن وزیر/نداشتهاند..
[۱۸] و در کتاب «عواصم» این را حذف کرده بود، و من آن را از نسخهای در «روض الباسم» همین کتاب یافتم به کتابهای خطی مراجعه کن. [۱۹] تعریفی که او از ابن وزیر میکند نگاهها را خیره میکند، و بعضی از کتابهایش را شرح داده است: مانند شرح توضیح الأفکار بر تنقیح الأنظار. –شرح الدیوان به اسم ((مجمع الحقائق و الرقائق فی ممادح رب الخلائق))بـ ((فتح الخالق...)). – وعبارت ابن وزیر را در کتاب الروض به صورت مستقلی شرح داده اند به نام: (إرشاد النقاد إلی تیسیر الإجتهاد). - و تعلیقاتی دارند بر کتاب ((إیثار الحق)) و آن را ((الأنوار على کتاب الإیثار)) نام نهادهاند. - و تعلیقاتی بر کتاب ((الروض)) که در جاهای خودش در همین چاپ به آن اشاره کردهایم. [۲۰] این از کلام شیخ بشیر ابراهیمی است ـ با تصرف ـ آثار او (۳/۵۵۰).