گلزارهای شاداب در دفاع از سنت ابو القاسم صلی الله علیه وآله وسلم

محدثین قائل به عصمت هیچ کدام از صحابه نبوده‌اند

توهم دوم: معترض می‌گوید: حشویه [محدثین] گناه کبیره را بر پیامبران جایز می‌دانند ولی آن را بر صحابه جایز نمی‌دانند، و به شواهدی استناد می‌کند: بعضی از آن را در اینجا و بعضی دیگر را در «مسائل تأویل» ذکر خواهم کرد:

۱- می‌گوید: زیرا محدثین در صحاح به حدیث ولید بن عقبه استدلال می‌کنند. پاسخ: آنچه که معترض ذکر نموده نادرست است، چون هیچ کدام از صحابه باور به عصمت هیچ کسی [به غیر پیامبر] نبوده‌اند، و در واقع شیعه معتقد به عصمت غیر پیامبر هستند، و برخی از آن‌ها تنها علی و فاطمه و حسن و حسینشرا معصوم می‌دانند، و برخی دیگر مانند امامیه دوازده امام را معصوم می‌دانند، و برخی از زیدیان به آن می‌افزایند، و باور به عصمت امامان خود دارند امام ابوعباس حسنی [۶۱۸]می‌گوید: تمام امامان زیدیه معصوم هستند، و بسیاری از علمای زیدیه مانند: فقیه علّامه عبدالله بن زید در کاب «المحجبة البیضاء» [۶۱۹]این قول را از او روایت می‌کنند، و بسیار مشهور است.

این قول ابوعباس را ناچار کرد که بگوئید: امامان زیدیه در فروع اختلافی با هم ندارند ولیکن هنگامی که دید اختلاف بین آن‌ها مشهور است به ناچار تلاش کرد تا اختلافات آنان را تأویل نماید، و کتابی را به نام «التلفیق» [۶۲۰]که بسیار معروف است در این مورد تألیف کرده، و من آن را دیده‌ام، و مضمونش تأویل اختلاف آنان است تا اتفاق حاصل شود، و این برخلاف نظر تمام زیدیان است، چون آنان بر این باورند که اختلافات در بین ائمه بسیار آشکار است، و زیدیان می‌گویند: عصمت علی و فاطمه و حسن و حسینشمهم‌تر و برتر از عصمت پیامبران است، چون به نظر آنان جایز است که پیامبران گناه صغیره انجام دهند ولی نسبت به ائمه اهل بیتشجایز نیست، زیرا اقوال و افعال آنان در شریعت حجّت است، و اگر صغیره از آنان رخ دهد اطلاعی از آن نیست و کسی نیست تا آن را توضیح دهد، ولی اگر صغیره‌ای از پیامبران واقع شود خداوند آن را بیان می‌کند، این اقوال شیعه بود و با صراحت در تألیفاتشان غیر پیامبران را معصوم دانسته‌اند.

و اما محدّثین چنین چیزی نگفته‌اند، و عصمت را به پیامبران اختصاص می‌دهند، و چنانچه فخر رازی ذکر کرده است [۶۲۱]: تنها می‌گویند: اصحاب پیامبر در ظاهر عادل هستند، و چقدر تفاوت میان قول به عدالت ظاهری و عصمت باطنی و ظاهری موجود است اگر معترض گمان می‌برد که محدثین به عصمت صحابه تصریح می‌کنند دروغگو و فریبکار است، و لیاقت مناظره ندارد، و اگر گمان می‌برد که نصوص آنان بر عدالت صحابه در ظاهر مقتضی عصمت است، نصوص زیدیه نیز که بر عدالت امامان و بقیه مسلمانان دلالت می‌کند لازمه‌اش عدالت آنان است.

[۶۱۸] آن را نیافته‌ام، شاید همان کسی باشد که اکوع می‌گوید، (۳۲) پاورقی. [۶۱۹] از مشهورترین کتاب‌های عنسی است، «مصادر الفکر» (ص /۱۲۱). [۶۲۰] آن را نیافته‌ام، ولی کتابی به نام «التلفیق بین اللمع والتعلیق» تألیف احمد دواری بدست آوردم، (ت ۸۰۸)، مصادر الفکر (ص /۲۱۵). [۶۲۱] المحصول (۲/۱۵۳).