۴۱- باب تحریم نافرمانی پدر و مادر و بریدن پیوند قرابت و خویشاوندی
قال الله تعالی: ﴿فَهَلۡ عَسَيۡتُمۡ إِن تَوَلَّيۡتُمۡ أَن تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَتُقَطِّعُوٓاْ أَرۡحَامَكُمۡ ٢٢ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ فَأَصَمَّهُمۡ وَأَعۡمَىٰٓ أَبۡصَٰرَهُمۡ ٢٣﴾[محمد: ۲۲-۲۳] .
خداوند می‌فرماید: «پس ای خداوندان ایمان ضعیف، هرگاه متولی امور مردم شوید، نزدیکید از آنکه تبه کاری کنید در زمین و پیوندهای رحم‌تان را بگسلید، این گروه آنانی‌اند که خداوند ایشان را لعنت نموده، پس کر‌شان ساخت و چشمان‌شان را کور نمود».
و قال تعالی: ﴿وَٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱللَّعۡنَةُ وَلَهُمۡ سُوٓءُ ٱلدَّارِ ٢٥﴾[الرعد: ۲۵] .
و می‌فرماید: «و آنانکه عهد خدا را می‌شکنند، پس از استوار کردنش و قطع می‌کنند آنچه را که خدا به پیوند کردنش فرموده و در زمین فساد می‌کنند پس آنگروه را است لعنت و برای آنان است دشواری سرای آخرت».
و قال تعالی: ﴿وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ إِمَّا يَبۡلُغَنَّ عِندَكَ ٱلۡكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوۡ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفّٖ وَلَا تَنۡهَرۡهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوۡلٗا كَرِيمٗا ٢٣ وَٱخۡفِضۡ لَهُمَا جَنَاحَ ٱلذُّلِّ مِنَ ٱلرَّحۡمَةِ وَقُل رَّبِّ ٱرۡحَمۡهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرٗا ٢٤﴾[الإسراء: ۲۳-۲۴] .
و می‌فرماید: «و پروردگارت حکم نمود که جز او را عبادت نکنید و با پدر و مادر نیکوکاری نمائید، واگر نزد تو به کلانسالی یکی‌شان یا هر دوی‌شان برسد پس بر ایشان أف مگو و بر آنان بانگ مزن و با آندو سخن نیکو بگو. و برای‌شان بازوی تواضع خود را برای مهربانی پست نموده و بگو پروردگارم بر آنان ببخشای، چنانچه مرا در کوچکی پرورش نمودند».
۳۳۶- «وعن أبي بكرةَ نُفيْع بنِ الحارثِ س قال: قال رسولُ اللَّه ج: «أَلا أُنَبِّئُكمْ بِأكْبَرِ الْكَبائِر؟» ثلاثاً قُلنا: بلَى يا رسولَ اللَّه: قال: «الإِشْراكُ بِاللَّهِ، وعُقُوقُ الْوالِديْن» وكان مُتَّكِئاً فَجلَس، فقال:«أَلا وقوْلُ الزُّورِ وشهادُة الزُّورِ» فَما زَال يكَرِّرُهَا حتَّى قُلنَا: ليْتهُ سكت». متفق علیه.
۳۳۶- «از ابوبکره نفیع بن حارث سروایت است که:
رسول الله ج فرمود: آیا شما را از بزرگترین گناهان کبیره با خبر نسازم؟ و این سخن را سه بار تکرار نمودند.
گفتیم: آری یا رسول الله ج!
فرمود: شریک آوردن به خدا و نافرمانی و آزار پدر و مادر. آنحضرت جتکیه نموده نشستند. فرمودند: آگه باشید سخن دروغ و شهادت دروغ و آنرا باندازهء تکرار فرمود که گفتیم کاش سکوت می‌فرمود».
۳۳۷- «وعن عبد اللَّهِ بنِ عمرو بن العاص ب عن النبي ج قال: «الْكبائر: الإِشْراكُ بِاللَّه، وعقُوق الْوالِديْن، وقَتْلُ النَّفْس، والْيمِينُ الْغَموس»» رواه البخاری.
۳۳۷- «از عبد الله بن عمرو بن العاص بروایت است که:
پیامبر جفرمود: گناهان کبیره عبارت‌اند از: شریک آوردن به خدا، نافرمانی پدر و مادر، قتل نفس و سوگندی که انسان به دروغ می‌خورد».
ش: غوطه دهنده در آتش دوزخ یا غوطه دهنده در گناه. سوگندی که انسان به دروغ می‌خورد.
۳۳۸- «وعنه أَن رسول اللَّه ج قال: «مِنَ الْكبائِرِ شتْمُ الرَّجلِ والِدَيْه،» قالوا: يا رسولَ اللَّه وهَلْ يشْتُمُ الرَّجُلُ والِديْه؟، قال: «نَعم، يَسُبُّ أَبا الرَّجُلِ، فيسُبُّ أَباه، ويسُبُّ أُمَّه، فَيسُبُّ أُمَّهُ»» متفقٌ علیه.
وفي روايـةٍ: «إِنَّ مِنْ أَكْبرِ الكبائِرِ أَنْ يلْعنَ الرَّجُلُ والِدَيْه،» قيل: يا رسـول اللَّهِ كيْفَ يلْعنُ الرجُلُ والِديْه؟، قال: «يسُبُّ أَبا الرَّجُل، فَيسُبُّ أَبَاه، وَيَسبُّ أُمَّه، فيسُبُّ أُمَّهُ».
۳۳۸- «از عبد الله بن عمرو بن العاص بروایت است که:
رسول الله جفرمود: دشنام دادن پدر و مادر از جملهء گناهان کبیره است!
گفتند: یا رسول الله! آیا کسی پدر و مادر خود را دشنام می‌دهد؟
فرمود: بلی، پدر مرد دیگری را دشنام می‌دهد و او در عوض پدر او را دشنام می‌دهد و مادر کسی را دشنام می‌دهد و او هم مادرش را دشنام می‌دهد.
در روایتی آمده که: از جملهء بزرگترین گناهان کبیره اینست که شخص پدر و مادر خود را لعنت کند.
گفته شد: یا رسول الله ج چگونه می‌شود که شخص پدر و مادر خود را لعنت کند؟
فرمود: پدر مردی را دشنام می‌دهد و او پدرش را دشنام می‌دهد و مادر کسی را دشنام می‌دهد و او در عوض مادرش را دشنام می‌دهد».
۳۳۹- «وعن أبي محمد جُبيْرِ بنِ مُطعِمٍ س أَن رسولَ اللَّه ج قال: «لا يَدْخُلُ الجَنَّةَ قَاطِعٌ» قال سفيان في روايته: يعْني: قاطِع رحِم». متفقٌ علیه.
۳۳۹- «از ابی محمد جبیر بن مطعم سروایت شده که:
رسول الله ج فرمود: برنده و قطع کننده به بهشت داخل نمی‌گردد. سفیان در روایت خود گفته است یعنی قطع کنندهء صلهء رحم».
۳۴۰- «وعن أبي عِيسى المُغِيرةِ بنِ شُعْبةَ س عن النبيِّ ج قال: «إِنَّ اللَّهُ تعالى حَرَّمَ عَلَيْكُمْ عُقُوقَ الأُمهَات، ومنْعاً وهات، ووأْدَ البنَات، وكَرَهَ لكُمْ قِيل وقال، وكثرة السَؤال، وإِضَاعة الـمالِ»» متفقٌ علیه.
۳۴۰- «از ابو عیسی مغیره بن شعبه سروایت است که:
پیامبر جفرمود: خداوند بر شما حرام کرده است آزار پدر و مادر و منع آنچه را که بر شما واجب است و طلب آنچه را که از شما نیست و به گور کردن دختران را و نمی‌پسندد برای شما قیل و قال (گفتگوی زیاد) و کثرت سئوال و ضایع کردن مال را».
وفی الباب أَحادِیثُ سبقَتْ فی البابِ قبله كَحَدِیثَ «وأَقْطعُ مَنْ قَطَعكِ» وحدیث «مَن قطَعنی قَطَعهُ اللَّه» .
در این باب احادیث زیادی است از جمله حدیث «مقاطعه می‌کنم با آنکه از تو ببرد» و حدیث «کسی که از من ببرد خداوند با او قطع رابطه می‌کند».