۷۷- باب در مورد خشم و غضب، هرگاه حریم شریعت پایمال شود و برای یاری دین خدا

قال الله تعالی: ﴿وَمَن يُعَظِّمۡ حُرُمَٰتِ ٱللَّهِ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥ عِندَ رَبِّهِ﴾[الحج: ۳۰] .

خداوند می‌فرماید: «و هر که تعظیم کند احکام خدا را پس این (تعظیم کردن) بهتر است برای او نزد پروردگارش».

و قال تعالی: ﴿إِن تَنصُرُواْ ٱللَّهَ يَنصُرۡكُمۡ وَيُثَبِّتۡ أَقۡدَامَكُمۡ﴾[محمد: ۷] .

و می‌فرماید: «اگر دین خدا را نصرت دهید خدا شما را نصرت دهد و ثابت کند قدمهای تانرا».

۶۴۹- «وعن أبي مسعود عقبة بن عمرو البدريِّ س قال: جَاءَ رَجُلٌ إلى النبيِّ ج، فقال: إنِّي لأتَأَخَّر عَن صَلاةِ الصُّبْحِ مِن أجْلِ فلانٍ مِما يُطِيل بِنَا، فمَا رأيت النبي جغَضِبَ في موعِظَةٍ قَطُّ أَشدَّ ممَّا غَضِبَ يَومئذ، فقال: يَا أَيهَا النَّاس: إنَّ مِنكم مُنَفِّرين. فأَيُّكُمْ أَمَّ النَّاسَ فَليُوجِز، فإنَّ مِنْ ورائِهِ الكَبيرَ والصَّغيرَ وذا الحَاجَةِ»» متفق علیه.

۶۴۹- «ابو مسعود عقبه بن عمرو بدری سروایت نموده گفت:

مردی بحضور پیامبر جآمده گفت: من از نماز صبح خود را کناره می‌کشم، از واسطهء فلانی به سبب آنکه نماز را طولانی می‌کند. و هرگز ندیدم پیامبر جرا در هیچ موعظهء که غضبناکتر باشد از غضبی که در آن روز نمود و فرمود: ای مردم! در میان شما کسانی هستند که مردم را گریزان می‌سازند و نفرت می‌دهند، پس هر کدام شما که برای مردم امامت داد، باید آن را کوتاه کند، زیرا در عقب او کوچک و بزرگ و نیازمند وجود دارد».

۶۵۰- «وعن عائشة ل قالت: قدِمَ رسول اللَّه ج مِنْ سفَر، وقَد سَتَرْتُ سَهْوةً لي بقِرامٍ فَيهِ تَمَاثيل، فَلمَّا رآهُ رسول اللَّه جهتكَهُ وتَلَوَّنَ وجهُهُ وقال: «يَا عائِشَةُ: أَشَدُّ النَّاسِ عَذَاباً عِند اللَّهِ يوم القيامةِ الَّذينَ يُضاهُونَ بِخَلقِ اللَّهِ»» متفق علیه.

۶۵۰- «از عائشه لروایت شده که گفت:

رسول الله ج از سفری تشریف آوردند، در حالیکه من در صفهء خانه‌ام پردهء نازکی را آویزان کرده بودم که بر آن صورت‌هایی وجود داشت. چون رسول الله جآن را دیدند، چهرهء مبارک‌شان دگرگون شده، عکس‌های آن را از بین برده و فرمود: ای عائشه ل! سخت‌ترین مردم از روی عذاب در روز قیامت و در پیشگاه خدا کسانی‌اند که به آفرینش خداوند هم مانند می‌سازند».

ش: از این حدیث معلوم می‌شود که مصورین به شدیدترین عذاب مجازات می‌شوند، در حالیکه خداوند می‌فرماید ﴿أَدۡخِلُوٓاْ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ أَشَدَّ ٱلۡعَذَابِ﴾[غافر: ۴۶] .، و عذاب مصور از عذاب آل فرعون شدیدتر است.

طبری پاسخ گفته است که این حدیث محمول است به کسی که صورت چیزی را بوجود آورد که بدون خدا پرستیده می‌شود، در حالیکه آن را می‌داند و قصد این کار را می‌کند، این شخص با عمل خویش کافر می‌شود.

ابوالولید بن رشد گفته است که اگر این حدیث در مورد کافر باشد، اشکالی ندارد، زیرا می‌شود گفت که وی همراه قوم فرعون در عذاب‌شان شریک است.

و اگر در مورد عاصی آمده باشد، مراد این است که عذابش از دیگر عاصیان بیشتر است و دال بر این است که معصیت مذکور بسیار بزرگ می‌باشد که خود احتیاج به نوشتن رساله و کتابی در این مورد است.

۶۵۱- «وعنها أَنَّ قريشاً أَهَمَّهُم شَأْنُ المرأةِ المَخزُومِية التي سَرقَت فقالوا: من يُكلِّمُ فيها رسولَ اللَّه ج؟ فقالوا: مَن يجتَرِيءُ عليهِ إلا أُسامةُ بنُ زيدٍ حِبُّ رسول اللَّه ج؟ فَكَلًَّمهُ أُسامةُ، فقالِ رسول اللَّه ج: «أَتَشفعُ في حدٍّ مِن حُدُودِ اللَّهِ تعالى ؟،» ثم قامَ فَاخْتَطَبَ ثم قال: «إنما أهْلَكَ من قبلكُم أنَّهُم كانُوا إذَا سرقَ فِيهِم الشَّريفُ تَركُوه، وإذا سرق فِيهمِ الضَّعِيفُ أَقامُوا عليهِ الحدَّ، وايْمُ اللَّه، لو أنَّ فاطمَة بنت محمدٍ سرقَتْ لقَطَعْتُ يَدهَا»»متفقٌ علیه.

۶۵۱- «از عائشه لروایت شده که:

چون حالت زن مخزومی ایکه دزدی کرده بود، قریش را بخود مشغول داشت، با خود گفتند کدام کس در بارهء او با رسول الله ج سخن می‌گوید و گفتند: کدام شخص بر او جرئت می‌کند، بجز اسامه بن زید، محبوب رسول الله ج. سپس اسامه سبا آنحضرت جصحبت نمود. رسول الله ج فرمود: آیا در حدی از حدود خدا شفاعت می‌کنی؟! سپس برخاسته خطبه خوانده فرمود: مردمی را که پیش از شما بودند این چیز هلاک ساخت که چون شخص شریف و بزرگ زاده‌ای در میان‌شان دزدی می‌کرد، او را فرو می‌گذاشتند و چون شخص ضعیف و ناتوان در میان‌شان دزدی می‌کرد، حد را بر او جاری می‌ساختند و سوگند به خدا که اگر فاطمه بنت محمد جدزدی می‌کرد، حتماً دستش را قطع می‌کردم».

ش: حکم این حدیث این است که شفاعت در حدود بعد از رسیدن موضوع آن به امام ممنوع و حرام می‌باشد، و قبل از رسیدن آن به امام مستحب است، مگر اینکه آن شخص مردی شرور و آزار رسان باشد که در مورد وی بهتر است شفاعت صورت نگیرد.

۶۵۲- «وعن أنس س أن النبي ج رَأَى نُخامَةً في القِبلةِ . فشقَّ ذلكَ عَلَيهِ حتَّى رُؤِي في وجهِه، فَقَامَ فَحَكَّهُ بيَدِهِ فقال: «إن أحَدكم إذا قَام في صَلاتِه فَإنَّهُ يُنَاجِي ربَّه، وإنَّ ربَّهُ بَينَهُ وبَينَ القِبْلَةِ، فلا يَبْزُقَنَّ أَحدُكُم قِبلَ القِبْلَةِ، ولكِن عَنْ يَسَارِهِ أوْ تحْتَ قدَمِهِ» ثُمَّ أخَذَ طرفَ رِدائِهِ فَبصقَ فِيه، ثُمَّ ردَّ بَعْضَهُ على بعْضٍ فقال: «أَو يَفْعَلُ هكذا»» متفقٌ علیه.

۶۵۲- «از انس سروایت شده که:

پیامبر جکثافتی (بلغم و اخلاط) را در قبله دیدند، این امر بر ایشان گران آمده و در چهرهء مبارک اثر نمود. سپس برخاسته و با دست خود آن را پاک کرده و فرمود: هرگاه یکی از شما برای ادای نمازش برمیخیزد، همانا او با خدایش راز می‌گوید و اینکه پروردگارش در میان او و قبله است. پس هیچکدام از شما بطرف قبله تف نکند، و لیکن بطرف چپ یا زیر پایش آنرا بیندازد. سپس گوشهء ردای خود را گرفته و در آن تف نموده و قسمتی را بر بالای قسمتی دیگر گردانیده و فرمود: یا اینطور بکند».

ش: و امر به تف نمودن چپ یا زیر قدم در خارج از مسجد است، اما در مسجد در دستمال خویش باید تف کند.