ترجمه فارسی ریاض الصالحین

۳۳۴- باب کراهیت گفتگو بعد از نماز عشاء (خفتن)

والـمُرادُ بِهِ الحَديثُ الذي يَكُونُ مُبَاحاً في غَيرِ هذا الوَقْتِ، وَفِعْلُهُ وَتَرْكُهُ سواءٌ . فَأَمَّا الحَديثُ الـمُحَرَّمُ أو الـمَكرُوهُ في غير هذا الوقت، فَهُوَ في هذا الوقت أشَدُّ تَحريماً وَكَرَاهَة. وأَمَّا الحَديثُ في الخَيرِ كَمُذَاكَرَةِ العِلْمِ وَحِكايَاتِ الصَّالِحِين، وَمَكَارِمِ الأخْلاَق، والحَديث مع الضَّيف، ومع طالبِ حَاجَة، ونحو ذلك، فلا كَرَاهَة فيه، بل هُوَ مُسْتَحَب،وكَذَا الحَديثُ لِعُذْرٍ وعَارِضٍ لا كَراهَةَ فِيه. وقد تظاهَرَتِ الأحَاديثُ الصَّحيحةُ على كُلِّ ما ذَكَرْتُه.

و مراد صحبتی است که در غیر این وقت مباح می‌باشد و کردن و نکردن آن مساوی است. اما سخن حرام یا مکروه در غیر این وقت، در این وقت حرمت و کراهت آن بیشتر است.

اما گفتگوی خیر مانند مباحثهء علم وداستان صالحان و مکارم اخلاق و گفتگو با مهمان و نیازمند و امثال آن کراهیتی ندارد، بلکه مستحب و پسندیده است و همچنین صحبت از روی عذر و وجود عارضی کراهیت ندارد.

و احادیث صحیحه در مورد همهء آنچه که ذکر نمودیم، قرار ذیل است:

۱۷۴۶- «عَنْ أَبي بَرْزَةَ س أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج كَانَ يَكرَهُ النومَ قبْلَ العِشَاءِ وَالحَدِيثَ بعْدَهَا». متفقٌ علیه.

۱۷۴۶- «از ابوبرزه سروایت است که:

رسول الله جخواب پیش از عشاء (خفتن) و صحبت و گفتگوی بعد از آن را زشت می‌شمردند».

۱۷۴۷- «وعَنِ ابْنِ عُمرَ ب أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج صَلَّى العِشَاءَ في آخِرِ حَيَاتِهِ، فَلمَّا سَلَّم، قَال: «أَرَأَيْتَكُمْ لَيْلَتَكُمْ هَذِه؟ فَإِنَّ على رَأْسِ مِئَةِ سَنَةٍ لا يَبْقَى مِمَّنْ هُوَ عَلى ظَهْرِ الأَرْضِ اليَوْمَ أَحدٌ»» متفقٌ علیه.

۱۷۴۷- «از ابن عمر بروایت است که:

رسول الله جدر آخر زندگی خویش نماز خفتن را گزارده و چون سلام داد، فرمود: از این شب‌تان شما را خبر بدهم؟ زیرا برسر صد سالی از کسانی که امروز در روی زمین‌اند، یکی باقی نمی‌ماند».

۱۷۴۸- «وَعَنْ أَنَسٍ س أَنَّهم انْتَظَرُوا النَّبِيَّ ج فَجاءَهُمْ قريباً مِنْ شَطْرِ اللَّيْلِ فصلَّى بِهِم، يعني العِشَاءَ قَال: ثُمَّ خَطَبَنَا فَقَال: «أَلا إِنَّ النَّاسَ قَدْ صَلُّوا، ثُمَّ رَقَدُوا» وَإِنَّكُمْ لَنْ تَزَالُوا في صَلاةٍ ما انْتَظَرْتُمُ الصَّلاةَ»» رواه البخاری.

۱۷۴۸- «از انس سروایت است که:

آنان انتظار پیامبر جرا کشیدند و آنحضرت جنزدیک نیمه‌های شب آمده و بر آنان نماز عشاء را خواند. بعد خطبه خوانده فرمود: با خبر باشید که مردم نماز گزاردند و رفتند و شما در نماز بودید تا زمانی که انتظار نماز را کشیدید».