حیات صحابه – جلد دوم

(هجرت وی به‌سوی حبشه و ذکر این که او نخستین کسی است که بااهل خود پس از لوط ÷در راه خدا هجرت نموده است)

بیهقی از قتاده سروایت نموده، که گفت: نخستین کسی که با اهل خود به‌سوی خداوند تعالی هجرت نموده عثمان بن عفّان ساست. از نضربن انس شنیدم که می‏گفت: از ابوحمزه -یعنی انس س- شنیدم که می‏گفت: عثمان بن عفّان همراه خانمش رقیه لدختر رسول خدا صبه‌سوی سرزمین حبشه خارج شد، و خبر (رسیدن یا نرسیدن) آنها برای رسول خدا صبه تأخیر افتاد، در این جریان زنی از قریش آمده گفت: ای محمد، دامادت را دیدم که خانمش همراهش بود رسول خدا صفرمود: «آنها را در چه حالتی دیدی؟» گفت: او رادر حالی دیدم که همسرش را بر خری از این خرهای ضعیف سوار نموده بود و خودش به دنبال آن در حرکت بود.

رسول خدا صگفت: «خداوند همراه‌شان باشد. عثمان نخستین کسی است که با اهل خود پس از لوط ( ÷) هجرت نموده است» [۲۱۵]. این چنین در البدایه (۶۶/۳) آمده. و این را همچنین ابن المبارک از انس سبه معنای آن، چنان که در الاصابه (۳۰۵/۴) آمده، روایت کرده است، و طبرانی از انس به معنای آن را روایت نموده، و در حدیث وی آمده: و خبر ایشان به رسول خدا صنرسید (و ناوقت گردید)، آنگاه خودش بیرون می‏رفت، و انتظار رسیدن خبر آنها را می‏کشید. در این موقع زنی نزدش آمد و به او خبر داد. هیثمی (۸۱/۸) می‏گوید: در این روایت حسن بن زیاد برجمی آمده که وی را نشناخت، و بقیه رجال وی ثقه‏اند.

[۲۱۵] سندش ضعیف است. مرسل است. بیهقی در «الدلائل» (۲/۲۹۷) قتاده آن را مرسل روایت کرده است و در سند آن بشار بن موسی الخفاف است که آنگونه که در «التقریب» (۱/۹۷) آمده است ضعیف است.