باب ۲۲: نهى از روزه روز عید فطر و عید قربان
۶٩٧- حدیث: «عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِس، قَالَ: هذَانِ يَوْمَانِ نَهى رَسُولُ اللهِ ج عَنْ صِيَامِهِمَا: يَوْمُ فِطْرِكُمْ مِنْ صِيَامِكُمْ، وَالْيَوْمُ الآخَرُ تَأْكُلُونَ فِيهِ مِنْ نُسُكِكُمْ» [۵۲].
یعنی: «عمر بن خطاب گوید: دو روز هست که رسول خدا جاز روزه در آن‌ها نهى فرموده است: یکى روز عید فطر و دیگرى روز عید قربان، که در آن از گوشت قربانى مى‌خورید».
۶٩۸- حدیث: «أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّس، عَنِ النَّبِيِّ ج، قَالَ: وَلاَ صَوْمَ فِي يَوْمَيْنِ: الْفِطْرِ وَالأَضْحى» [۵۳].
یعنی: «ابو سعید خدرى گوید: پیغمبر جفرمود: نباید در دو روز عید فطر و قربان روزه بگیرید».
۶٩٩- حدیث: «ابْنِ عُمَرَ عَنْ زِيَادِ ابْنِ جُبَيْرٍ، قَالَ: جَاءَ رَجُلٌ إِلَى ابْنِ عُمَرَ فَقَالَ: رَجُلٌ نَذَرَ أَنْ يَصُومَ يَوْمًا، قَالَ: أَظُنُّهُ، قَالَ: الاثْنَيْنِ، فَوَافَقَ يَوْمَ عِيدٍ؛ فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ: أَمَرَ اللهُ بِوَفَاءِ النَّذْرِ، وَنَهى النَّبِيُّ ج عَنْ صَوْمِ هذَا الْيَوْمِ» [۵۴].
یعنی: «زیاد بن جبیر گوید: یک نفر به نزد عبدالله بن عمر آمد و گفت: یک نفر روزه یک روز را بر خود نذر کرده و فکر مى‌کنم که آن روز دوشنبه باشد، و دوشنبه هم مصادف با روز عید است (تکلیف این مرد چیست؟) ابن عمر گفت: خداوند دستور فرمود: که باید وفا به نذر بشود و به نذر عمل کرد، و پیغمبر جهم دستور فرموده که نباید در روز عید (قربان یا فطر) روزه گرفت (پس براى اینکه به هر دو دستور عمل شود نباید روز عید روزه باشد و باید روز دیگرى به جاى آن روزه بگیرد». (علماء اتفاق نظر دارند روزه عید فطر و قربان حرام است).
٧۰۰- حدیث: «جَابِرٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبَّادٍ، قَالَ: سَأَلْتُ جَابِرًاس: نَهَى النَّبِيُّ ج عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الْجُمُعَةِ قَالَ: نَعَمْ» [۵۵].
یعنی: «محمّد بن عباد گوید: از جابر پرسیدم: آیا پیغمبر جاز روزه جمعه نهى نموده است؟ جابر گفت: بلى».
٧۰۱- حدیث: «أَبِي هُرَيْرَةَس، قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِيَّ ج يَقُولُ: لاَ يَصُومَنَّ أَحَدُكُمْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ إِلاَّ يَوْمًا قَبْلَهُ أَوْ بَعْدَهُ» [۵۶].
یعنی: «ابو هریره گوید: از پیغمبر جشنیدم که مى‌فرمود: نباید هیچیک از شما در جمعه روزه باشد مگر اینکه روز قبل یا بعد از جمعه هم روزه باشد».
(جمهور علماء شافعى عقیده دارند که اختصاص روز جمعه به روزه مکروه است و براى رفع این کراهت باید روز پنجشنبه یا شنبه نیز روزه را گرفت).
[۵۲] أخرجه البخاري في: ۳۰ كتاب الصوم: ۶۶ باب صوم يوم الفطر. [۵۳] أخرجه البخاري في: ۲۰ كتاب فضل الصلاة في مسجد مكة والمدينة: ۶ باب مسجد بيت المقدس. [۵۴] أخرجه البخاري في: ۳۰ كتاب الصوم: ۶٧ باب الصوم يوم النحر. [۵۵] أخرجه البخاري في: ۳۰ كتاب الصوم: ۶۳ باب صوم يوم الجمعة. [۵۶] أخرجه البخاري في: ۳۰ كتاب الصوم: ۶۳ باب صوم يوم الجمعة.