باب ۵٩: مستحب است روز برگشت از منى به مکه در محصب توقف کرد و در آنجا نماز خواند
۸۲۵- حدیث: «عَائِشَةَ، قَالَتْ: إِنَّمَا كَانَ مَنْزِلٌ يَنْزِلُهُ النَّبِيُّ ج لِيَكُونَ أَسْمَحَ لِخُرُوجِهِ، تَعْنِي بِالأَبْطَحِ» [۱٩۱].
یعنی: «عایشه گوید: ابطح فقط منزلى بود که پیغمبر جدر آنجا توقف مى‌کرد، تا به راحتى به مدینه برگردد»، (و الّا توقف در آنجا جزو مناسک نیست).
۸۲۶- حدیث: «ابْنِ عَبَّاسٍ، قَالَ: لَيْسَ التَّحْصِيبُ بِشَيْءٍ، إِنَّمَا هُوَ مَنْزِلٌ نَزَلَهُ رَسُولُ اللهِ ج» [۱٩۲].
یعنی: «ابن عباس گوید: توقف در محصب جزو مناسک حج نیست و تنها به عنوان یک منزل، پیغمبر جدر آنجا توقف مى‌کرد».
۸۲٧- حدیث: «أَبِي هُرَيْرَةَس، قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ج مِنَ الْغَدِ يَوْمَ النَّحْرِ وَهُوَ بِمِنًى: نَحْنُ نَازِلُونَ غَدًا بِخَيْفِ بَنِى كِنَانَةَ حَيْثُ تَقَاسَمُوا عَلَى الْكُفْرِ يَعْنِى ذلِكَ الْمُحَصَّبَ وَذلِكَ أَنَّ قُرَيْشًا وَكِنَانَةَ تَحَالَفَتْ عَلَى بَنِى هَاشِمٍ وَبَنِى عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، أَوْ بَنِى الْمُطَّلِبِ، أَنْ لاَ يُنَاكِحُوهُمْ وَلاَ يُبَايِعُوهُمْ حَتَّى يُسْلِمُوا إِلَيْهِمُ النَّبِيَّ ج» [۱٩۳].
یعنی: «ابوهریرهسگوید: پیغمبر جصبح روز عید که در منى بود گفت: «ما روز سیزده ذیحجه (از منى حرکت مى‌کنیم) و وارد درّه بنى‌کنانه (محصب) مى‌شویم همان جایى که کافران در آن بر کفر با هم پیمان بستند».
ابو هریره گوید: منظور پیغمبر جاز (خیف بنى‌کنانه) محصب بود، که قریش و بنى‌کنانه قسم خوردند و با هم پیمان بستند که بنى هاشم و بنى عبدالمطلب را از مکه بیرون کنند و در محصب آنان را محاصره نمایند و با آنان ازدواج و معامله‌اى انجام ندهند، تا اینکه پیغمبر جرا به ایشان تسلیم مى‌کنند».
(مذهب امام شافعى در مورد توقف در محصب این است که بیتوته و اقامه نماز در آنجا جزو مناسک حج نیست، و اگر کسى آن را انجام ندهد مرتکب خلافى نشده است، ولى با توجّه به اقامت پیغمبر جدر آنجا سنّت است شب در آنجا بیتوته کنند و نماز ظهر و عصر، و مغرب و عشاء در روز سیزدهم ذیحجه در آنجا به حالت جمع خوانده شود) [۱٩۴].
[۱٩۱] أخرجه البخاري في: ۳۵ كتاب الحج: ۱۴٧ باب المحصّب. [۱٩۲] أخرجه البخاري في: ۲۵ كتاب الحج: ۱۴٧ باب المحصّب. [۱٩۳] أخرجه البخاري في: ۲۵ كتاب الحج: ۴۵ باب نزول النبي جمكة. [۱٩۴] شرح نووى بر مسلم، ج ۸، ص ۵٩.