باب ۱۳: جایز است کسى که در احرام است بدن و سرش را بشوید
٧۵۲- حدیث: «أَبِي أَيُّوبَ الأَنْصَارِيِّ عَنْ عَبْدِ اللهِ ابْنِ حُنَيْنٍ، قَالَ: إِنَّ عَبْدَ اللهِ بْنَ الْعَبَّاسِ وَالْمِسْوَرَ بْنَ مَخْرَمَةَ اخْتَلَفَا بِالأَبْوَاءِ؛ فَقَالَ عَبْدُ اللهِ بْنُ عَبَّاسٍ: يَغْسِلُ الْمُحْرِمُ رَأْسَهُ؛ وَقَالَ الْمِسْوَرُ: لاَ يَغْسِلُ الْمُحْرِمُ رَأْسَهُ؛ فَأَرْسَلَنِي عَبْدُ اللهِ بْنُ الْعَبَّاسِ إِلَى أَبِي أَيُّوبَ الأَنْصَارِيِّ فَوَجَدْتُهُ يَغْتَسِلُ بَيْنَ الْقَرْنَيْنِ، وَهُوَ يُسْتَرُ بِثَوْبٍ، فَسَلَّمْتُ عَلَيْهِ، فَقَالَ: مَنْ هذَا فَقُلْتُ: أَنَا عَبْدُ اللهِ بْنُ حُنَيْنٍ، أَرْسَلَنِي إِلَيْكَ عَبْدُ اللهِ بْنُ الْعَبَّاسِ أَسْأَلُكَ كَيْفَ كَانَ رَسُولُ اللهِ ج يَغْسِلُ رَأْسَهُ وَهُوَ مُحْرِمٌ فَوَضَعَ أَبُو أَيُّوبَ يَدَهُ عَلَى الثَّوْبِ، فَطَأْطَأَهُ حَتَّى بَدَا لِي رَأْسُهُ، ثُمَّ قَالَ لإِنْسَانٍ يَصُبُّ عَلَيْهِ: اصْبُبْ؛ فَصَبَّ عَلَى رَأْسِهِ، ثُمَّ حَرَّكَ رَأْسَهُ بِيَدَيْهِ، فَأَقْبَلَ بِهِمَا وَأَدْبَرَ؛ وَقَالَ: هكَذَا رَأَيْتُهُ ج يَفْعَلُ» [۱۱۴].
یعنی: «عبدالله بن حنین گوید: عبدالله بن عباس با مسور بن مخرمه در (محلى به نام) ابواء اختلاف پیدا کردند، عبدالله بن عباس مىگفت کسى که در احرام است مىتواند سرش را بشوید و مسور مىگفت نمىتواند. عبدالله بن حنین گوید: عبدالله ابن عباس مرا پیش ابو ایوب انصارى فرستاد، وقتى که او را پیدا کردم دیدم که در بین دو پایهاى که بر روى چاهى ساخته شده بود غسل مىکند و پردهاى را هم کشیده است بر او سلام کردم، گفت: چه کسى هستى؟ گفتم: من عبدالله بن حنین هستم، عبدالله بن عباس مرا فرستاده است تا از شما بپرسم که پیغمبر جچطور سرش را در حالت احرام مىشست؟ ابو ایوب دستش را بر روى پرده قرار داد و آن را به طرف پایین فشار داد تا اینکه سرش براى من آشکار شد، سپس ابو ایوب به کسى که آب بر سرش مىریخت گفت: آب بریز، آن شخص هم آب را بر سرش ریخت، ابو ایوب دستهایش را به روى سرش به حرکت در آورد و آنها را به جلو مىآورد و به عقب مىکشید، گفت: پیغمبر جرا دیدم همین کار را مىکرد». (علماء اتفاقنظر دارند که غسل جنابت بر کسى که در حال احرام است واجب است، امّا در مورد غسل براى نظافت و خنک کردن بدن، شافعى و جمهور علماء عقیده دارند که جایز است و کراهتى ندارد) [۱۱۵].
[۱۱۴] أخرجه البخاري في: ۲۸ كتاب جزاء الصيد: ۱۴ باب الاغتسال للمحرم. [۱۱۵] شرح نووى بر مسلم، ج ۸، ص ۱۲۶.