باب ۱۱: اگر حیوانى کسى را زخمى کند و یا کسى در چاه آب یا معدن کسى افتد و زخمى شود صاحب حیوان یا چاه ضامن نیست
۱۱۱۲- حدیث: «أَبِي هُرَيْرَةَس، أَنَّ رَسُولَ اللهِ ج، قَالَ: الْعَجْمَاءُ جُبَارٌ، وَالبِئْرُ جُبَارٌ، وَالْمَعْدِنُ جُبَارٌ، وَفِي الرِّكَازِ الْخُمُسُ» [۴٩٩].
یعنی: «ابو هریرهسگوید: پیغمبر جگفت: اگر حیوانى کسى را زخمى کند صاحبش ضامن نیست، و اگر کسى در چاه آب یا چاه معدن کسى افتاد و زخمى شد صاحب چاه ضامن نیست، و اگر کسى گنجینه‌اى پیدا کند، باید خمس آن را به بیت المال بدهد» (وقتى که حیوان کسى در شب یا روز بدون اینکه مالکش قصورى داشته باشد و همراه آن حیوان نباشد مالى را از بین ببرد یا کسى را زخمى کند صاحبش ضامن نیست، ولى وقتى که صاحبش همراه آن باشد و چیزى را تلف کند ضامن محسوب مى‌شود، همینطور اگر کسى در زمین خود چاه آب یا معدنى را حفر کند و مالى، یا کسى در آن بیفتد و دچار نقصى گردد، صاحب چاه ضامن نمى‌باشد، ولى اگر کسى چاهى را بر سر راه عموم حفر کند و کسى یا چیزى در آن سقوط کند ضامن تلفات آن است) [۵۰۰].
وصلّى الله على سيِّدنا محمّد وآله وأصحابه وأتباعه أجمعين.
[۴٩٩] أخرجه البخاري في: كتاب الزكاة: ۶۶ في الركاز الخمس. [۵۰۰] شرح نووى بر مسلم: ج ۱۱، ص: ۲۲۵.