درس های روزانه

درس ۲: حدیث اولین ملاقات عبدالله بن سلام سبا پیامبر ج

قال عبد الله بن سلام: قدم النبي جفانجفل الناس قبله وقيل قدم رسول اللهجثلاثاً فجئت في الناس لأنظر فلما تبينت وجهه عرفت أن وجهه ليس بوجه كذاب فكان أول شيء سمعته تكلم به إذ قال: يا أيها الناس، أفشوا السلام وأطعموا الطعام وصلوا الأرحام وصلوا بالليل والناس نيام تدخلوا الجنة بسلام. روایتی است که عبدالله بن سلام سمی‌گوید: پیامبر خدا جبه مدینه تشریف آوردند و مردم به طرف‌شان هجوم آوردند در این هنگام کسی برای سه مرتبه گفت: رسول خدا تشریف آوردند، من هم در میان مردم آمدم تا به طرف‌شان نگاه کنم، چون روی مبارک را دیدم شناختم که سیمای وی سیمای شخص دروغگوی نیست، پس نخستین چیزی که از وی شنیدم، این بود که گفت: ای مردم! بر همه کس سلام کنید و به مردم اطعام دهید و با خویشاوندان خود صلۀ رحم به جا آورید و نماز بخوانید در شب هنگام که مردم در خواب‌اند تا با سلامتی در بهشت وارد شوید. (صحیح ابن ماجه)

شرح: عبدالله بن سلام سیکی از علمای یهود مدینه قبل از بعثت بود، و طوری که خودش می‌گوید: تا هنگامی که اسلام نیاورده بود پیامبر جرا ندیده بود، وی می‌گوید: آن حضرت جبرای هجرت از مکه به مدینه تشریف آوردند، این گفته: «انجفل الناس قبله» یعنی به طرف‌شان مردم هجوم آوردند کسی برای سه مرتبه گفت که آنحضرت جتشریف آوردند، می‌گوید: در میان مردم آمدم تا آن حضرت را به دقت ببینم و بدانم که آیا شمائل او که در تورات آمده وجود دارد یا خیر؟ می‌گوید: چون روی مبارک را دیدم دانستم که این سیما سیمای شخص دروغگوی نیست، پس نخستین چیزی که شنیدم که به آن تکلم فرمود، این بود که گفت: ای مردم بر همه کس سلام گوئید، و به مردم طعام بدهید و صلۀ رحم را به جا آرید و شب‌ها نماز بخوانید، در حالی که مردم خفته‌اند تا در جنت پروردگار خود با سلامتی وارد شوید. پس حضرت پیامبر جبه این چهار خصلت، راه اهل جنت را ترسیم فرمود و قواعد برادری و همکاری را در میان هم‌وطنان وضع فرمود و آنچه از طهارت و صفا به آن تعلق می‌گیرد واضح گردانید. پس بار دیگر بر وی سلام و درود خداوند باد.

راهنمائی برای مربی:

۱- حدیث را مکرراً بخوان تا حفظ شود به خصوص صفات چهارگانۀ مذکور.

۲- شرح مطالب را بخوان و آنچه محتاج به بیان است توضیح ده تا دانسته شود.

۳- آن‌ها را از ذکاوت عبدالله بن سلام آگاه کن و هرکس مسلمان و متقی باشد خداوند برایش این چنین زکاوت و فراست عنایت می‌فرماید.

۴- آن‌ها را به امتیاز این صفات چهارگانه آگاهی ده: که این حدیث اولین ارشادیست که آن حضرت ج در هنگام هجرت به مدینه شریف ایراد فرموده است و آن افشاء سلام است که مراد از آن اظهار و تعمیم آنست که بر آشنا و ناشناس سلام بگوئی، دوم اطعام فقراء و مهمانان و خویشاوندان است، زیرا که در این صفات برادری محبت و همکاری در میان هموطنان به وجود می‌آید.