درس ۲۱: آیۀ کفاره گناهان
قول الله أ:
﴿إِن تَجۡتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنۡهَوۡنَ عَنۡهُ نُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَئَِّاتِكُمۡ وَنُدۡخِلۡكُم مُّدۡخَلٗا كَرِيمٗا٣١﴾[النساء: ۳۱]. فرمودۀ خداوند أ:
(۳۱) اگر دوری کنید از گناهان بزرگی که از آن نهی شده اید، فرو میریزیم از شما گناهانِ شما را و درمیآوریم شما را به جایگاه ارجمند. شرح: فرمودۀ خدای تعالی: ﴿إِن تَجۡتَنِبُواْ﴾: یعنی اگر ترک کنید گناهان کبیره را و دیگر به آن نزدیک نگردید، کبائر: جمع کبیره است و آن خطائیست که از گناهان کبیره پنداشته شود مثل زنا، سودخواری و نافرمانی والدین، دزدی، فریب و دغلکاری، غیبت و سخنچینی و دشنامدادن شخص مسلمان و یا قتل آن و خوردن مالش بدون رضایتش و دیگر گناهان کبیره. و فرمودهاش: ﴿نُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَئَِّاتِكُمۡ﴾یعنی محو میکنیم گناهان صغیره را زیرا آنچه را که خدا و رسول جمنع فرمودهاند: شامل گناهان کبیره و صغیره میشود و پرهیز از گناهان کبیره سبب بخشایش گناهان صغیره میشود، و در تعیین و شناخت گناهان صغیره اختلاف است و گفته شده که صغیره به کبیره شناخته میشود. به طور مثال: زنا از گناهان کبیره است نظر به نامحرم نسبت به آن از گناهان صغیره حساب میشود، دشنامدادن مسلمان نسبت به زدن و کشتن آن گناه صغیره است، تأخیر نماز به آخر وقت آن نسبت به فوت وقت، صغیره شمرده میشود و ظاهراً تعریف دیگری نیز از صغیره شده که صغیره گناهیست که وعید و حد و کیفری در بارۀ آن وارد نشده و به عبارت دیگر: غیر گناهان کبیره دیگر گناهان صغیره نامیده میشوند و فرمودۀ خدای تعالی: ﴿وَنُدۡخِلۡكُم مُّدۡخَلٗا كَرِيمٗا﴾: در این آیه بخشی از جزا و پاداش اجتناب از کبائر بیان شده، چه آن که از گناهان کبیره دوری کند خداوند أاولاً گناهان و سیئات او را مورد مغفرت و بخشش قرار داده و سپس او را وارد جنت مینماید.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آیه را به ترتیل بخوان و آنچه محتاج شرح باشد برایشان بیان کن.
۲- شرح را به آرامش بخوان و تکرار کن تا شنونده آن را حفظ نمایند.
۳- برایشان توضیح نما: که ارتکاب کبائر سبب خشم پروردگار و سبب عذاب او میشود.
۴- برایشان بیان کن: که استغفار از گناهان کبیره آن را محو میکند و ادامه بر گناه صغیره به گناه کبیره مبدل میشود.
۵- برایشان تذکر ده: که توبهنمودن از تمام گناهان آناً وعاجلاً واجب است و تأخیر آن جواز ندارد.
۶- برایشان از فضل خداوندی أ بیان کن چنانکه در آیه کریمه به آن وعده فرموده: که در صورت ترک کبائر، گناهان صغیره را میبخشاید.