درس های روزانه

درس ۱۲: حدیث عده‌ای از حوض پیامبر بازداشته می‌شوند

قوله ج: أَنَا عَلَى حَوْضِى أَنْتَظِرُ مَنْ يَرِدُ عَلَىَّ، فَيُؤْخَذُ بِنَاسٍ مِنْ دُونِى فَأَقُولُ أُمَّتِى. فَيَقُولُ لاَ تَدْرِى، مَشَوْا عَلَى الْقَهْقَرَى. قَالَ ابْنُ أَبِى مُلَيْكَةَ اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ أَنْ نَرْجِعَ عَلَى أَعْقَابِنَا أَوْ نُفْتَنَ. گفته پیامبر ج: من بر حوضم منتظر کسانی هستم که بر من وارد می‌شوند، پس کسانی از مردم بازداشته می‌شوند. می‌گویم: این‌ها از امتم بودند. در جواب می‌گوید: نمی‌دانی که این‌ها به عقب خود برگشتند. ابن بی‌ ملکیه گفت: خداوندا! به تو پناه می‌بریم از این که به عقب خود بازگردیم یا به فتنه بیافتیم. (رواه البخاری)

شرح: می‌فرماید: «أَنَا عَلَى حَوْضِى»: من در کنار حوض خود هستم. این در صحرای محشر است، زیرا خداوند بزرگ آن را به رسول خود ارزانی داشته است و کوثر را در جنت و حوض را که آب آن از کوثر است در صحرای محشر و مقام داوری برایش عنایت فرموده است. می‌فرماید: «أَنْتَظِرُ مَنْ يَرِدُ عَلَىَّ»: انتظار دارم تا کسانی از امتانم بر من وارد گردند و از آب حوض، شربتی بیاشامند که هیچگاه تا داخل‌شدن به جنت و نوشیدن از آب کوثر و چشمه‌های آن تشنه نگردند. می‌فرماید: «فَيُؤْخَذُ بِنَاسٍ مِنْ دُونِى فَأَقُولُ أُمَّتِى»: پس مردمی از نزدیکم برده می‌شوند یعنی کسانی از اطرافم گرفته می‌شوند، می‌گویم: این‌ها بر دین من هستند و از پیروان من به حساب می‌روند. می‌فرماید: «لاَ تَدْرِى»: در جواب می‌گوید: تو آگاه نیسیتی که این‌ها پس از تو چه کارهائی انجام دادند. می‌فرماید: «مَشَوْا عَلَى الْقَهْقَرَى»: این‌ها در عقب خود رفتند. یعنی بعد از این که به اسلام درآمده بودند به سوی کفر و شرک بازگشتند، ابن ابی ملیکه رحمه الله که یکی از بزرگان تابعین است گفته: که من سی تن از یاران پیامبر جرا دریافتم و هیچیکی نبود مگر که می‌ترسید که نفس او به نفاق گرفتار شده باشد. خداوند از اصحاب پیامبرش راضی باد و ایشان را راضی بدارد وی در هنگام دعا به خداوند پناه می‌گرفت و می‌گفت: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَعُوذُ بِكَ أَنْ نَرْجِعَ عَلَى أَعْقَابِنَا أَوْ نُفْتَنَ»: خداوندا! ما به تو پناه می‌بریم ازین که به عقب خود بازگردیم که کافر شویم یا در دین خود به فتنه گرفتار گردیم. والعیاذ بالله.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- حدیث را مکرر بخوان تا شنوندگان آن را حفظ کنند.

۲- شرح را جمله جمله توضیح ده و آنچه را محتاج به تفسیر باشد بیان کن.

۳- ایشان را از بازگشت به کفر العیاذ بالله بیم ده.

۴- به ایشان بگو: که بازگشتن از دین به سبب عدم معرفت خداوند و ندانستن چیزهای است که سبب محبت یا خشم او تعالی واقع می‌شود و همچنین ندانستن نعمت‌ها و آنچه از جانب خداوند است.

۵- به ایشان بگو: که نگهداشت از کفر در طلب علم شریعت و ملازمت مساجد خدا و تعلیم گرفتن علم قرآن و حدیث و عدم التفات به سخن دشمنان دین اسلام به دست می‌آید.

۶- به ایشان بفهمان: که بعد از پیامبر پیامبری دیگر وجود ندارد، کسی که طالب هدایت باشد و به راه هدایت برود به آن می‌رسد و کسی که طالب گمراهی شود و دروازۀ‌اش را بکوبد به آن داخل می‌شود و هلاک می‌گردد.