درس ۱٧: آیۀ وفای مؤمنان به پیمان‌ها
قول الله تبارک وتعالى:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِۚ أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ غَيۡرَ مُحِلِّي ٱلصَّيۡدِ وَأَنتُمۡ حُرُمٌۗ إِنَّ ٱللَّهَ يَحۡكُمُ مَا يُرِيدُ١﴾[المائدة: ۱]. گفتۀ خدای بزرگ:
(۱) ای اهل ایمان! وفا کنید به پیمان‌ها، حلال شده است برای شما دام‌های چهارپا مگر آنچه خوانده شود بر شما غیر حلال‌شمرندگان شکار، در حالی که هستید در احرام، همانا خداوند حکم می‌کند بدانچه می‌خواهد. ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِۚ أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ غَيۡرَ مُحِلِّي ٱلصَّيۡدِ وَأَنتُمۡ حُرُمٌۗ إِنَّ ٱللَّهَ يَحۡكُمُ مَا يُرِيدُ١﴾
شرح: قوله تعالی: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ﴾: یعنی ای کسانی که ربوبیت خدا و نبوت حضرت محمد جو اسلام را به عنوان دین پذیرفتند، به عهد و پیمان خود وفا کنید. خداوند أآن‌ها را به عنوان ایمان یاد می‌کند تا آن‌ها را به کاری که خیر و سعادت و نجات‌شان در آن است امر فرماید: که همانا وفاء به عهد و پیمان باشد و چون عهدها زیاد است از آنجمله عهدیست بین بنده و خدا چون کسی که به کلمه توحید لا اله الا الله ومحمد رسول الله اعتراف کند به تحقیق که با خدا عهد بسته که تنها ذات یگانه او را پرستش کند و کسی را شریک و همتای او قرار ندهد و در این مورد می‌فرماید: ﴿وَٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَمِيثَٰقَهُ ٱلَّذِي وَاثَقَكُم بِهِۦٓ إِذۡ قُلۡتُمۡ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَا﴾[المائدة: ٧]. «یعنی یاد کنید نعمت خدا را که بر شما ارزانی داشت و عهد او را آن عهدی که بر شما استوار کرد که اطاعت کنید آنگاه که گفتید: شنیدیم و فرمانبرداری کردیم». سپس در عقدهای بیع و شراء اجاره و نکاح و یا عهدهای دیگری که بین دو انسان برقرار می‌شود خلاف‌ورزی و عهدشکنی نکند. و به این عهدها وفا نماید به تحقیق که به سعادت و کمال رسیده است. وقوله تعالی: ﴿أُحِلَّتۡ لَكُم بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ﴾: خداوند بر بندگان خود به نعمت حلال‌کردن حیوانات که بعضی آن‌ها را می‌خورند و بعضی آن‌ها را سوار می‌شوند منت می‌گذارد. ﴿بَهِيمَةُ ٱلۡأَنۡعَٰمِ﴾: مراد همان اصناف هشتگانه شتر و گاو و گوسفند است و خداوند به جمله ﴿إِلَّا مَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡكُمۡ﴾محرمات را استثناء کرده است مانند خود مرده، خون، گوشت خنزیر و حیوانی که برای غیر خدا ذبح شده یعنی حیواناتی که برای بت‌ها یا قبرها و مزارها ذبح می‌شود. همچنانکه حرمت شکار در حال احرام به حج یا عمره را بیان کرد، سپس می‌گوید: که خداوند بزرگ آنچه بخواهد حلال و یا حرام می‌کند، چون اوست خدای برحق پس آنچه بخواهد حکم می‌کند و هیچ اعتراضی بر او نیست، چون او به مصالح بندگان خود دانا است پس بنابر مصلحت‌شان چیزی را مباح می‌کند یا بعضی را منع می‌کند.
راهنمائی‌هایی برای مربی:
۱- آیت را با ترتیل تکرار کن تا شنوندگان حفظ کنند.
۲- شرح را بخوان و آنچه بر شنوندگان مخفی است بیان کن.
۳- آن‌ها را خبر ده: که وفا به هرعهد و پیمانی بین انسان و پروردگارش یا بین انسان و برادرش واجب است.
۴- آن‌ها را به شکر نعمت وادار کن که شکر کند تا نعمت خدا زیاد شده و باقی بماند.
۵- آن‌ها را آگاه کن: که خود مرده، خون و گوشت خنزیر و آنچه برای غیر خدا ذبح می‌شود خوردنش حلال نیست.
۶- آن‌ها را آگاه کن: که شکارکردن بر محرم حرام است تا وقتی که از احرام فارغ شود.