درس ۱۴: حدیث قاضیان سه نوع‌اند
قول النبي ج: الْقُضَاةُ ثَلاَثَةٌ وَاحِدٌ فِى الْجَنَّةِ وَاثْنَانِ فِى النَّارِ فَأَمَّا الَّذِى فِى الْجَنَّةِ فَرَجُلٌ عَرَفَ الْحَقَّ فَقَضَى بِهِ وَرَجُلٌ عَرَفَ الْحَقَّ فَجَارَ فِى الْحُكْمِ فَهُوَ فِى النَّارِ وَرَجُلٌ قَضَى لِلنَّاسِ عَلَى جَهْلٍ فَهُوَ فِى النَّارِ. گفتۀ پیامبر ج: قاضی‌ها در اسلام سه گروه‌اند، گروه اول در بهشت‌اند و دو گروه دیگر در جهنم. گروهی که در بهشت‌اند، مردی است که حق را شناخته و طبق آن حکم نموده است. گروه دوم مردی است که حق را شناخته و در صدور حکم مرتکب بی‌عدالتی شده است گروه سوم مردی است که بدون علم و دانش در میان مردم قضاوت می‌کند. (رواه ابوداود، ابن ماجه و الترمذی)
شرح: گفته پیامبر ج: «الْقُضَاةُ ثَلاَثَةٌ»، یعنی قاضی‌ها در اسلام سه گروه‌اند و ازین سه گروه خارج نیستند، گروه اول در بهشت‌اند و دو گروه دیگر در جهنم. آن که از اهل بهشت است، کسی است که حق را تشخیص داده و طبق آن حکم می‌کند، دو گروه دیگر که از اهل جهنم‌اند. مردی است که حق را شناخته است اما در صدور حکم خود مرتکب جور و بی‌عدالتی شده است، گروه سوم کسی است که بدون علم و دانش کافی در میان مردم به قضاوت بپردازد و ازین حدیث دانسته می‌شود که قضات باید در قضاوت خود، دقت لازم را به کار گیرند تا این که حکم‌شان مطابق حق و عادلانه باشد و شخصی که قضاوت را به عهده می‌گیرد باید فردی باشد که به تمام جزئیات و احکام فقهی آگاهی داشته و نیز از تقوای کافی برخوردار باشد و همچنین باید قاضی همواره از درگاه خداوند بخواهد که او را در کارش یاری فرماید و از صدور احکام خلاف حق حفاظت نماید زیرا نجات از خلاف، بدون توفیق خداوند امکان‌پذیر نیست.
راهنمائی‌هایی برای مربی:
۱- مربی محترم حدیث بالا را به طور درست، چند بار بخوان تا شنوندگان حفظ نمایند.
۲- شرح حدیث را کلمه به کلمه بخوان و نکات لازم را توضیح ده.
۳- به ایشان تذکر ده: که نباید شخص مسلمان، تقاضای قضاوت بنماید، زیرا پیامبر جفرمودند: هرکس قضاوت را طلب کند، به خودش سپرده می‌شود.
۴- به ایشان بفهمان: حدیث پیامبر اشاره به این دارد که آنانی که اهل استقامت‌اند همیشه اندک‌اند.
۵- به ایشان بفهمان: که جهل و نادانی باعث فتنه و آشوب می‌شود.
۶- به ایشان تذکر ده: که پیروی از هوای نفس سبب زیان و گمراهی می‌گردد.