درس ۲۲: حدیث نذری در گناه نیست
قول النبي ج: لاَ نَذْرَ فِى مَعْصِيَةٍ وَلاَ نَذْرَ فِيمَا لاَ يَمْلِكُ ابْنُ آدَمَ. وقوله: لاَ نَذْرَ فِى مَعْصِيَةٍ وَكَفَّارَتُهُ كَفَّارَةُ يَمِينٍ. گفتۀ پیامبر ج: نیست نذری در گناه و نیست نذری در آنچه انسان مالک آن نیست. و گفتۀ پیامبر ج: نیست نذری در گناه و کفارۀ آن کفاره قسم است. (رواه ابن ماجه)
شرح: گفته پیامبرج: «لاَ نَذْرَ فِى مَعْصِيَةٍ» این جمله خبری است و معنای آن انشائی است یعنی جواز ندارد که مرد و زن مسلمان به کار گناهی نذر کند، مثل این که بگوید: بر من نذر باشد که امروز نماز نخوانم یا نذر باشد که فلانی را بزنم یا دشنام دهم. پس کسی که به نافرمانی خدا و رسولش نذر میکند جواز ندارد که به نذر خود وفاء کند، بلکه کفارۀ مانند کفاره قسم بپردازد.
گفتۀ پیامبر ج: «وَلاَ نَذْرَ فِيمَا لاَ يَمْلِكُ ابْنُ آدَمَ»، این جمله نیز مانند جمله اول لفظاً خبر است و معنا انشاء است یعنی جواز ندارد که مرد یا زن باشد که مسجدی بنا کنم یا طبقی از طلا صدقه بدهم. در حالی که مالک یک درهم و دینار نباشد و آن که چنین نذر کند، لازم است که کفارهای مانند کفارۀ قسم بپردازد و گفتۀ پیامبر ج: «لاَ نَذْرَ فِى مَعْصِيَةٍ وَكَفَّارَتُهُ كَفَّارَةُ يَمِينٍ»: یعنی جواز ندارد که مسلمان به گناه نذر کند. مثل این که نذر میکند که به نماز صبح شرکت نکند یا فلانی را بزند در اینصورت لازم است که نذر خود را انجام ندهد و مانند سوگندی که میشکند کفاره بپردازد و کفاره آن اطعام «شام و نهار» ده مسکین است و اگر قدرت نداشته، سه روز روزه بگیرد.
راهنمائیهایی برای مربی:
۱- آن دو حدیث بالا را تکرار کن تا شنوندگان حفظ کنند.
۲- شرح را جمله به جمله بخوان و آنچه نیازی به توضیح دارد بیان کن.
۳- به ایشان تعلیم ده: که نذر به نام صالحین حرام است و کسی که چنین نذری نموده باشد نباید به آن وفاء کند و مانند سوگند کفاره بدهد.
۴- به ایشان تذکر ده: کسی که نذر میکند روزه بگیرد و قبل از انجام روزه میمیرد، ولیش از جای او روزه بگیرد، زیرا پیامبر جدر جواب کسی که سؤال کرد که زنی مرده و بر او روزۀ نذر بوده، فرمودند که ولیش از جای او روزه بگیرد. و همچنین کسی آمد از پیامبر جسؤال کرد که مادرم مرده و بر او روزه لازم بوده، پیامبر جفرمودند: که تو عوضش روزه بگیر.
۵- به ایشان تعلیم ده: کسی که نذر کرده و بیان نمیکند که چه نذر کرده بر او لازم است، مانند کفارۀ سوگند کفاره بدهد، زیرا پیامبر جفرمودند، کسی که نذر میکند و تعیین نمیکند که چه نذر کرده بر او لازم است که کفاره قسم بپردازد.