درس های روزانه

درس ۵: آیۀ ذکر و تسبیح خدا در صبح و شام

قول الله تبارک وتعالی:

﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ ذِكۡرٗا كَثِيرٗا٤١ وَسَبِّحُوهُ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلًا٤٢﴾[الأحزاب: ۴۱-۴۲]. فرمودۀ خداوند بزرگ أ:

(۴۱) ای مؤمنان یاد کنید خدا را یاد کردنی فراوان. (۴۲) و تسبیحش گوئید بامدادان و شامگاهان. شرح: این ندای خدای بزرگ است که از جانب پروردگار مهربان متوجه مؤمنان صادق گردیده تا آنچه باعث ازدیاد ایمان و نورشان می‌گردد به آن‌ها بیاموزاند و آنچه سبب حفاظت‌شان است از دشمنان برای‌شان بیان کند که همانا یاد و ذکر خداوند أاست.

فرمودۀ خداوند تعالی: ﴿ذِكۡرٗا كَثِيرٗا﴾زیرا یاد خدا قلب و زبان تولیدکننده نور است پس لازم است که به آن مواظبت نموده تا که این نور کم و خاموش نگردد که بنده گمراه می‌گردد. لذا برای یاد خدای حدی و عددی تعیین نشده مانند سایر عبادات که حد و عددی معینی دارد. و فرمودۀ خدایتعالی: ﴿وَسَبِّحُوهُ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلًا٤٢﴾[الأحزاب: ۴۲]. یعنی او را از شریک و نظیر و هر نقصی مقدس و منزه بدانید و این تنها به پرستش خداوند یکتا أمیسر است، و نماز تنها عبادتیست که بنده از اول تا آخر آن خدای را به یگانگی یاد می‌کند، و ازین جهت هرکه نماز صبح و عصر را ادا نماید در حقیقت امر خدایتعالی را که فرموده ﴿وَسَبِّحُوهُ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلًا٤٢﴾را پذیرفته و انجام داده است، زیرا مراد از بکرة صبح است و از اصیل شام، و روایت شده هرآنکس که صبح و شام صد مرتبه سبحان الله وبحمده بگوید: گناهان گذشته‌اش بخشیده می‌شود.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- هرآیت را به خوبی قرائت نموده و تکرار کن تا ببینی که بیشتر شنوندگان آن را حفظ نموده‌اند .

۲- برای‌شان یادآوری کن: که ندای خدا برای مؤمنان شرف و بزرگیست زیرا ایمان به منزلۀ روح برای اجسام مرده است، بناءً مسلمان زنده است و کافر مرده حساب می‌شود.

۳- برای‌شان از وردهائی که از رسول الله جروایت شده یادآوری کن مثل: «لا إله إلا الله وحده لا شريك له الـملك وله الحمد وهو علی کل شيء قدير» صد بار. و «سبحان الله والحمد لله والله أکبر» سی و سه مرتبه و ختمش به «لا إله إلا الله وحده لا شريك له، له الـملك وله الحمد وهو علی کل شيء قدير ومثل رب اغفر لي وتب علي أنك أنت التواب الرحيم»،زیرا رسول الله جاین وردها را بسیار می‌گفتند و عبدالله بن عمر بمی‌گوید: که ما اوراد رسول الله جرا شمردیم و متوجه شدیم که در یک مجلس صدبار آن‌ها را می‌گوید.

۴- تعلیم‌شان ده: که شخص مؤمن دست از یاد خدا برنمی‌دارد، مگر این که وارد بیت الخلاء شود یا بخوابد، زیرا مؤمن سخنش ذکر است و خاموشی‌اش تفکر است، چنانکه از رسول الله روایت شده که خدای تعالی او را به این کار امر فرموده است.