درس های روزانه

درس ۲۶: حدیث حلاوت ایمان

قول الرسول ج: ثَلاَثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ وَجَدَ حَلاَوَةَ الإِيمَانِ أَنْ يَكُونَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا، وَأَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ لاَ يُحِبُّهُ إِلاَّ لِلَّهِ، وَأَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُودَ فِى الْكُفْرِ كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُقْذَفَ فِى النَّارِ. ترجمه: پیامبر جمی‌فرمایند: سه صفت است که در هرکس موجود باشد. شیرین و حلاوت ایمان را درمی‌یابد. این که خداوند و رسولش از دیگران در قلبش محبوب‌تر باشند، این که کسی را دوست نداشته باشد مگر به جهت خدا، این که از بازگشتن به کفر متنفر باشد همانطوری که از افتادن در آتش متنفر است. (رواه البخاری)

شرح: فرمودۀ پیامبر ج: «ثَلاَثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ»: یعنی سه خصلت است که اگر در کسی موجود شد در نفس خود حلاوت ایمان را درمی یابد و آن‌ها عبارتند از: ۱- «يَكُونَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا» یعنی خدا و رسول از مخلوقات دیگر ولو که هرگونه علاقه و نیازی به ایشان داشته باشد به نزدش محبوب‌تر باشند. ۲- «أَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ»، و این که هرکس را که دوست می‌دارد، «لاَ يُحِبُّهُ إِلاَّ لِلَّهِ»: برای خشنودی و رضای خداوند دوست داشته باشد نه به جهت چیزی دیگر. ۳- «أَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُودَ فِى الْكُفْرِ»: بعد این که خداوند او را از کفر و ضلالت نجات داد بازگشت به کفر را بد بداند. «كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُقْذَفَ فِى النَّارِ»، همچنان که بد می‌برد از این که وی را در آتش بیندازند، این سه صفت اگرچه از عطاء و بخشایش خداوند بزرگ به حساب می‌روند که به هرکه بخواهد عنایت می‌کند. ولی برای آن اسبابی وجود دارد که باید مسلمان این مقام را به واسطه همان اسباب طلب کند و آن‌ها عبارتند از: ۱- شناخت خداوند و دانابودن به آن چیزهائی که او تعالی آن‌ها را دوست دارد و یا از آن‌ها بد می‌برد و شناخت این که چه نعمت‌های در روز آخرت برای دوستان خود و چه عذاب‌ها برای دشمنان آماده کرده است ۲- قدرت ایمان و یقین کامل که انسان را به کثرت اعمال صالحه وادار می‌سازد. ۳- شناخت آثار شوم کفر از قبیل جهل، شر و فساد در دنیا و خسران آخرت که در هرچیز زیان می‌کند حتی در وجود خودش چنانکه خداوند بزرگ می‌فرماید: ﴿قُلۡ إِنَّ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَأَهۡلِيهِمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ﴾[الزمر: ۱۵]. «ای محمد! بگوی البته زیان‌کاران کسانی‌اند که بر نفس‌ها و اهل خود در روز قیامت زیان و خساره وارد کرده‌اند».

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- حدیث را بخوان و تکرار کن تا ببینی که شنوندگان آن را یاد گرفته‌اند.

۲- شرح آن را به آرامی بخوان تا بدانی که شنوندگان آن را فهمیده‌اند.

۳- به آن‌ها بگو: که ایمان دارای حلاوت و شیرین است که آن را درک نمی‌کند مگر کسی که صفات سه‌گانۀ که در این حدیث ذکر شده به دست آورد.

۴- به ایشان یادآوری کن: که ایمان عبارت از این است که الله أ را پروردگار خود بدانی و به جز او پروردگار و معبودی قرار ندهی و به هرچه خداوند امر کرده مانند ایمان به ملائکه و کتاب‌ها و رسولان و زنده‌شدن در قیامت و آنچه در آنجا از حساب، میزان صراط، نعمت‌های بهشت و عذاب‌های دوزخ وجود دارد تصدیق کنی.