درس های روزانه

درس ٩: آیۀ خواب ملک و تعبیر حضرت یوسف ÷

قول الله أ:

﴿وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ إِنِّيٓ أَرَىٰ سَبۡعَ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ وَسَبۡعَ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖۖ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ أَفۡتُونِي فِي رُءۡيَٰيَ إِن كُنتُمۡ لِلرُّءۡيَا تَعۡبُرُونَ٤٣ قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمٖۖ وَمَا نَحۡنُ بِتَأۡوِيلِ ٱلۡأَحۡلَٰمِ بِعَٰلِمِينَ٤٤﴾[یوسف: ۴۳-۴۴]. گفته خداوند بزرگ:

(۴۳) و گفت پادشاه! دیدم در خواب هفت گاو فربه که می‌خوردندشان هفت گاو لاغر و هفت خوشۀ سبز و دیگری خشک. ای گروه فتوا دهید در خوابم اگر خواب را تعبیر توانید (۴۴) گفتند: پارۀ خواب‌های بیهوده است و نیستیم ما تعبیر خواب‌های بیهوده را دانایان. شرح: می‌فرماید: ﴿وَقَالَ ٱلۡمَلِكُ﴾: او پادشاه مصر بود که به نام ملک ریان بن ولید خوانده می‌شد و این اسم را بر فرعون موسی ÷نیز نسبت داده‌اند و عزیز یکی از وزرایش بود.

می‌فرماید: ﴿إِنِّيٓ أَرَىٰ سَبۡعَ بَقَرَٰتٖ سِمَانٖ﴾: هرآئینه من به خواب می‌بینم هفت گاو فربه، می‌فرماید: ﴿يَأۡكُلُهُنَّ سَبۡعٌ عِجَافٞ﴾که می‌خورند آن‌ها را هفت گاو لاغر. یعنی گاوهایی که در نهایت لاغری هستند گاوهای فربه را می‌خورند. می‌فرماید: ﴿وَسَبۡعَ سُنۢبُلَٰتٍ خُضۡرٖ وَأُخَرَ يَابِسَٰتٖۖ﴾: و می‌بینم هفت خوشۀ سبز و هفت خوشۀ دیگر را خشک، از خوشه‌های گندم یا جو چنانکه در مزرعه کشت می‌شود و می‌روید. می‌فرماید: ﴿أَفۡتُونِي فِي رُءۡيَٰيَ﴾یعنی خوابم را تعبیر کنید، هرآئینه اندیشۀ آن مرا غمناک کرده است، پس آن‌ها برایش اینگونه جواب دادند: ﴿قَالُوٓاْ أَضۡغَٰثُ أَحۡلَٰمٖۖ وَمَا نَحۡنُ بِتَأۡوِيلِ ٱلۡأَحۡلَٰمِ بِعَٰلِمِينَ٤٤﴾این خواب‌های شوریده است که تعبیر خواب‌های شوریده نمی‌دانیم و چنین خواب‌ها قابل اعتنا نمی‌باشد این سخنان را به طور معذرت از کاری که ازیشان خواسته بود گفتند و چون خواب را به یوسف ÷بازگفتند، او تعبیر کرد و چنانکه تعبیر کرد همانطور واقع شد. زیرا خداوند برای او علم تأویل خواب‌ها را عنایت کرده بود.

راهنمائی‌هایی برای مربی:

۱- هردو آیت را بخوان و تکرار کن تا شنوندگان حفظ نمایند.

۲- شرح را جمله جمله بخوان و آنچه را که مشکل است توضیح ده.

۳- ایشان را آگاه کن: که بعضی خواب‌ها رحمانی و پارۀ دیگر خواب‌های شیطانی هستند.

۴- به ایشان بفهمان: که رؤیای حقه را گاهی شخص غیر مسلمان به جهت مصلحتی که خداوند اراده کند می‌بیند، چنانکه همین پادشاه این خواب را دید و یوسف ÷آن را تعبیر کرد و آن امر بزرگ پدید آمد.

۵- به ایشان تعلیم ده: اگر کسی در خواب چیزی می‌بیند که از آن خوشش نمی‌آید بر وی لازم است تا به خداوند پناه جوید و برای کسی قصه نکند و اگر چیزهائی در خواب بیند که او را خوش آید و از آن خرسند می‌شود آن را به دیگران قصه کند، زیرا اگر خواب تعبیر شود طوری که تعبیر شد نتیجه می‌دهد. ستایش و حمد مر خدای را و نیست هیچ معبودی سزاوار پرستش مگر خدای یگانه و خداوند بزرگوار.